Λίγα λόγια για τη ζωή του
Γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1939, από πρόσφυγες γονείς. Η οικογένειά του κατάγονταν από την Αδριανούπολη της Ανατολικής Θράκης και εγκαταστάθηκε στην Ξάνθη μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης. Σε ηλικία 2 ετών, μετά την κήρυξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1941, η οικογένειά του μετακόμισε για λόγους ασφαλείας στην Αθήνα, όπου ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος έζησε μέχρι την ηλικία των 35 ετών. Μαθήτευσε στο δημοτικό σχολείο Κοραής και ακολούθως στο Λεόντειο Λύκειο Πατησίων με άριστη επίδοση. Το 1962 έλαβε το πτυχίο της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με άριστα, και το 1967 αποφοιτά από τη Θεολογική σχολή του ιδίου πανεπιστημίου επίσης με άριστα. Παράλληλα σπούδασε Βυζαντινή Μουσική στο Ωδείο Αθηνών. Το 1982 υπέβαλλε τη διδακτορική του διατριβή στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με τίτλο «Ιστορική και Κανονική θεώρησις του Παλαιοημερολογητικού ζητήματος κατά τε την γένεσιν και την εξέλιξιν αυτού εν Ελλάδι» και κατέστη διδάκτωρ του Κανονικού Δικαίου με βαθμό άριστα. Ήταν πτυχιούχος της γαλλικής και αγγλικής γλώσσας, γνώστης δε της ιταλικής και γερμανικής γλώσσας. Έχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Διδάκτωρ των πανεπιστημίων Κραϊόβας και Ιασίου το 2003 και Λατερανού το 2006.
Το 1957, σε ηλικία 18 ετών, ήτανε ήδη ψάλτης στην Αγία Ζώνη Κυψέλης όπου συναντά τον διάκο Καλλίνικο Καρούσο, μετέπειτα Μητροπολίτη Πειραιώς, ο οποίος λειτουργούσε στον ίδιο ναό. Εκείνος θα του γνωρίσει τον 19χρονο τότε Αθανάσιο Λενή, νυν Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιο. Το 1958 οι τρεις κληρικοί ιδρύουν τη μοναστική αδελφότητα «Χρυσοπηγή» στο Παγκράτι, η οποία ασχολούνταν με φιλανθρωπικές και ανθρωπιστικές δραστηριότητες καθώς και με την οργάνωση κατηχητικών σχολείων.
Κείρεται μοναχός στις 16 Μαΐου 1961 στην Ιερά Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, όπου μόλις είχε εγκατασταθεί η αδελφότητα και στις 17 Μαΐου 1961 χειροτονείται διάκονος στον Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων Τρικάλων. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος το 1965, όταν τοποθετείται ως ιεροκύρηκας στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγίτσας) στο Παλαιό Φάληρο, όπου έμεινε επί 9 χρόνια. Κατόπιν γραπτών εξετάσεων εισήχθη ως γραμματέας της Ιεράς Συνόδου επί αρχιεπισκοπίας Ιερωνύμου Α και ακολούθως του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ. Στις 18 Ιανουαρίου 1973 ιδρύεται στο Καπανδρίτη το Συνοδικό Μοναστήρι της Παναγίας της «Χρυσοπηγής», το οποίο υπαγόταν απ' ευθείας στην Ιερά Σύνοδο.
Το 1974 εξελέγη Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού σε ηλικία 35 ετών, ο νεότερος στην Ιεραρχία. Η ενθρόνισή του έγινε στις 4 Αυγούστου 1974 μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού, με επευφημίες και ροδοπέταλα. Έλαβε μέρος σε πολλές εκκλησιαστικές αποστολές στο εξωτερικό. Συνέγραψε πλήθος Θεολογικών και ηθικοπλαστικών κειμένων. Αρθρογράφησε στον εκκλησιαστικό τύπο και σε εφημερίδες.
Δημόσια παρουσία και έργο ως Μητροπολίτης Δημητριάδος
Κατά τα 24 χρόνια που διετέλεσε Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού, ίδρυσε το "Σπίτι της Γαλήνης του Χριστού" για τους ηλικιωμένους, τη Χριστιανική Αλληλεγγύη για τους άπορους, το Κέντρο Συμπαράστασης Οικογένειας και το Συμβουλευτικό Σταθμό Προβλημάτων Εφηβείας.
Καθιέρωσε για πρώτη φορά κληρικολαϊκές συνελεύσεις, δημιούργησε κατασκηνώσεις για παιδιά όλων των ηλικιών, στέκι για τη νεολαία, ραδιοφωνικό σταθμό Ορθόδοξη Μαρτυρία (τον πρώτο για Μητρόπολη εκτός Αθηνών) και ιδιωτικό σχολείο της Μητρόπολης. Χορήγησε υποτροφίες εκ μέρους της Ιεράς Μητρόπολης, και συνεισέφερε στην αποστολή αρρώστων στο εξωτερικό. Επί των ημερών του λειτούργησε Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, συγκρότησε ενώσεις για την προστασία της ελληνικής γλώσσας σε συνεργασία με επιστήμονες της περιοχής. Θεμελίωσε ένα κτηριακό συγκρότημα σε μία έκταση περίπου 100 στρεμμάτων στην περιοχή Μελισσάτικα, έξω από τον Βόλο. Σήμερα, εκτός των γραφείων της Μητρόπολης στο συγκρότημα αυτό λειτουργεί συνεδριακό κέντρο. Έμφαση όμως έδινε και στο έμψυχο υλικό της περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν πρωτοπήγε στον Βόλο υπήρχαν δώδεκα ιερείς θεολόγοι, ενώ όταν έφυγε άφησε πίσω του περίπου 80
Οργάνωσε τη μητρόπολη με τρόπο καινοτόμο, έκανε ανοίγματα στην κοινωνία, συγκέντρωσε κοντά του μορφωμένα στελέχη, διεύρυνε τον κύκλο των γνωριμιών του με οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Αρθρογράφησε στον αθηναϊκό Τύπο και απέκτησε σταδιακά ισχυρά ερείσματα στον χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Τα έργα του, οι καινοτομίες του ως Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
Στα χρόνια που έμεινε στον Θρόνο άλλαξε αρκετά στη Διοίκηση της Εκκλησίας, ανανεώνοντάς την σε σημαντικό βαθμό. Ανέπτυξε φιλανθρωπικό έργο και έκανε καινοτόμες κινήσεις για τους νέους, τις γυναίκες και την οικογένεια.
Μερικές από τις πρωτοβουλίες που έλαβε είναι οι εξής:
• Ιδρυση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Αλληλεγγύη». Η δράση της δέχτηκε αρκετές φορές τα πυρά ιεραρχών και επικρίθηκε για πολλές κινήσεις της. Πάντως, από το 2002 που ιδρύθηκε, υλοποίησε διάφορα προγράμματα. Εστειλε ανθρωπιστικό υλικό σε χώρες όπως η Ζιμπάμπουε, η Αιθιοπία, η Αρμενία, η Ινδία, το Ιράκ, η Συρία, η Τουρκία. Στο πλαίσιο της «Αλληλεγγύης» εγκαινιάστηκε το 2005 ο ξενώνας «Στοργή» με στόχο να «φιλοξενεί, περιθάλπει, ανακουφίζει και επανεντάσσει στην κοινωνία δεκάδες ταλαιπωρημένες και πληγωμένες γυναίκες και να δεχθεί στους κόλπους του κάθε νέα περίπτωση οικογενειακής ή άλλης βίας».
• Κέντρο Στήριξης Οικογένειας (ΚΕ.Σ.Ο.) Ιδρύθηκε το 1999 με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και λειτουργεί ως υπηρεσία της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, με σκοπό την προστασία του θεσμού της οικογένειας.
• Ιδρυμα «ΔΙΑΚΟΝΙΑ». Ιδρύθηκε το 1999 από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών με σκοπό «να βοηθήσει νέους με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, ειδικά ουσιοεξαρτημένους, οι οποίοι διαμένουν στην επικράτεια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
• Επίδομα τρίτου παιδιού στη Θράκη: Η καταβολή του ξεκίνησε κατά τη θητεία του μακαριστού Χριστόδουλου για τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1999 και είχε θετική επίδραση στην αύξηση των γεννήσεων.
• Οργάνωση των Συνοδικών Επιτροπών: Η Επιτροπή Βιοηθικής κλήθηκε κατά καιρούς να ασχοληθεί με σύγχρονα ζητήματα ηθικής φύσεως, όπως η παρένθετη μητρότητα, η εκούσια διακοπή κύησης σε περίπτωση ασθένειας του εμβρύου, η εξωσωματική γονιμοποίηση, οι μεταμοσχεύσεις.
• Συνέδρια και ημερίδες: Μέσα στα χρόνια της θητείας του οργανώθηκε σειρά Συνεδρίων, είτε με τη συμμετοχή του, είτε υπό την αιγίδα του, για σειρά σύγχρονων θεμάτων της Θεολογίας, όπως οι αιρέσεις, οι ιερατικές κλίσεις και η κατήχηση.
• Αναβάθμιση και της επικοινωνίας της Εκκλησίας. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλαδικής Εκκλησίας, καίτοι ένας από τους πρώτους μη κρατικούς σταθμούς δεν είχε ποτέ ευρεία απήχηση στους ακροατές. Από την ανάρρηση του κ. Χριστόδουλου και μετά ο σταθμός αποκτά πρόγραμμα και κατακτά το δικό του μερίδιο ακροαματικότητας. Επίσης εκσυγχρονίζονται και τα έντυπα όπως ο «Εφημέριος» και η «Εκκλησία». Αρκετές μητροπόλεις επίσης απέκτησαν τη δική τους ιστοσελίδα, ενώ αξιοποιώντας κοινοτικά κονδύλια εκδίδουν ηλεκτρονικά πιστοποιητικά και έγγραφα.
Το τέλος της επίγειας ζωής του
Συγκίνηση και θλίψη για τους πιστούς, οδύνη και πόνος για τους φίλους και τους κοντινούς ανθρώπους.
Ξημερώματα Δευτέρας 28 Ιανουαρίου 2008 , ύστερα από σκληρή, γενναία αλλά άνιση μάχη σχεδόν οκτώ μηνών, εκοιμήθη ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος.Ο αγώνας του με την επάρατο αλλά και με την κίρρωση του ήπατος ξεκίνησε πριν από περίπου οκτώ μήνες. Ο Προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας αγωνίστηκε με δύναμη, υψηλό ηθικό, κουράγιο και αξιοπρέπεια, αποτελώντας παράδειγμα για ασθενείς και πάσχοντες.Από την πρώτη ημέρα της εισαγωγής του στο Αρεταίειο, στις 9 Ιουνίου 2007, θέλησε να δημοσιοποιηθεί η πάθησή του και να μην αποκρυφθεί τίποτα από τον ελληνικό λαό.
Η περιπέτειά του συγκίνησε και άγγιξε τους πιστούς, οι οποίοι του συμπαραστάθηκαν με επιστολές και ευχές καθ όλη τη διάρκεια του προσωπικού του Γολγοθά. Η αναχώρησή του με ελπίδες και αισιοδοξία για την Αμερική, προκειμένου να υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος, μετατράπηκε σε απογοήτευση και σοκ, με τη διάγνωση των μεταστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη μεταμόσχευση. Οι πιο δύσκολες ώρες για τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο άρχισαν μετά την επιστροφή του από το Μαϊάμι, στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου, όταν οι παρενέργειες από τη χορηγούμενη χημειοθεραπεία, αλλά και η έκπτωση της ηπατικής λειτουργίας υπέβαλαν τον ασθενή σε μεγάλη δοκιμασία, την οποία αντιμετώπισε με ψυχική δύναμη και θέληση. Το διάστημα από τις γιορτές και μετά άρχισε η κατάπτωση του οργανισμού, με διαρκή επιδείνωση και καταβολή δυνάμεων, συμπτώματα τα οποία αντιμετώπισε με γενναιότητα έως το τέλος. Λέγεται πως για τον ίδιο το χρονικό διάστημα μετά την επιστροφή του από το Μαϊάμι ήταν μια περίοδος περίσκεψης, περισυλλογής και εσωτερικής αναζήτησης.
Το χρονικό
• 9 Ιουνίου 2007 εισήχθη στο «Αρεταίειο» Νοσοκομείο Αθηνών με συμπτώματα στο πεπτικό και υψηλό πυρετό.
• 13 Ιουνίου υποβλήθηκε σε εγχείρηση για την απόφραξη παχέος εντέρου, που είχε διαπιστωθεί από τις εξετάσεις, από τις οποίες εντοπίστηκε και χρόνιο πρόβλημα στο ήπαρ.
• 21 Ιουνίου, οι θεράποντες ιατροί ανακοίνωσαν δημοσίως, κατόπιν δικής του επιθυμίας, τα αποτελέσματα των βιοψιών και γνωστοποίησαν ότι βρέθηκε πολύποδας που είχε εξελιχθεί σε αδενοκαρκίνωμα στο παχύ έντερο και πρωτοπαθές νεόπλασμα στο ήπαρ.
• 26 Ιουνίου, ύστερα από 15 ημέρες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, μεταφέρθηκε σε ειδικά διαμορφωμένο θάλαμο.
• 4 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε ευρύ ιατρικό συμβούλιο, με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων από τη Γερμανία, οι οποίοι εμφανίστηκαν ιδιαίτερα προβληματισμένοι σχετικά με την προοπτική μεταμόσχευσης ήπατος.
• 11 Ιουλίου εξέτασε τον Αρχιεπίσκοπο ο «μάγος των μεταμοσχεύσεων», καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι Ανδρέας Τζάκης. και την επόμενη ημέρα ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι «η αντικατάσταση του κατεστραμμένου ήπατος είναι η μόνη λύση».
• 20 Ιουλίου ο Αρχιεπίσκοπος πήρε εξιτήριο από το «Αρεταίειο», έπειτα από 42 ημέρες νοσηλείας.
• 18 Αυγούστου αναχώρησε για τις ΗΠΑ, προκειμένου να υποβληθεί σε μεταμόσχευση.
• 7 Οκτωβρίου ειδοποιήθηκε ότι βρέθηκε συμβατό μόσχευμα. Σοκ ωστόσο προκάλεσε η είδηση στις 8 Οκτωβρίου ότι η μεταμόσχευση καθίσταται αδύνατη λόγω μεταστάσεων που εντοπίστηκαν στην περιτοναϊκή χώρα.
• 26 Οκτωβρίου ο Αρχιεπίσκοπος επέστρεψε στην Ελλάδα και ξεκίνησε να υποβάλλεται σε θεραπεία με χάπια αρχικά και με κυτταροστατικές ενέσεις στη συνέχεια.
• 26 Νοεμβρίου παρουσιάστηκε σοβαρή επιδείνωση στην υγεία του και τέθηκε υπό διαρκή ιατρική παρακολούθηση.
• 24 Δεκεμβρίου, η ισχυρή δόση ηρεμιστικών προκάλεσε βυθιότητα, ενώ συνολικά η κλινική του εικόνα επιδεινώθηκε.
• 14 Ιανουαρίου, οι θεράποντες ιατροί του εξέδωσαν ανακοινωθέν με το οποίο έκαναν λόγο για επιδείνωση και γνωστοποιούσαν το τέλος της χημειοθεραπείας.
• 18 Ιανουαρίου χορηγήθηκε στον Αρχιεπίσκοπο οξυγόνο λόγω αναπνευστικής δυσχέρειας
Τις πρωινές ώρες της Κυριακής 27 Ιανουαρίου προς Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2008, οι δυνάμεις του τον εγκατέλειψαν. Τις τελευταίες ημέρες η κατάσταση της υγείας του είχε παρουσιάσει περαιτέρω επιδείνωση και είχαν εμφανιστεί αναπνευστικά προβλήματα και εξάντληση.
Πάλεψε με γενναιότητα έως το τέλος. Λίγη ώρα μετά τις 2.00 ξημερώνοντας Δευτέρα, ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ένιωσε έντονη δυσφορία και οι συνεργάτες του, ο μητροπολίτης Βρεσθένης Θεόκλητος και ο πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής π. Θωμάς Συνοδινός, κάλεσαν τους θεράποντες ιατρούς.
Γύρω στις 3.00 τα ξημερώματα οι γιατροί έφτασαν στην αρχιεπισκοπική κατοικία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μεγάλη ποσότητα ασκιτικού υγρού συσσωρεύτηκε στην κοιλιακή χώρα, προκαλώντας γενική κατάπτωση και μεγάλη δυσχέρεια. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές οι γιατροί προσπάθησαν να τον βοηθήσουν και να ανακουφίσουν τα συμπτώματα που ένιωθε. Ο καθηγητής Χειρουργικής κ. Διονύσιος Βώρος, μιλώντας το πρωί σε τηλεοπτικούς σταθμούς, σημείωσε «ήταν ένα ανώδυνο τέλος». Οπως είπε, ο ίδιος και οι άλλοι γιατροί (σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες στην αρχιεπισκοπική κατοικία έσπευσαν και οι καθηγητές κ. Σεραφείμ Νανάς και Ιωάννης Νανάς) προσπάθησαν να «περιορίσουν τις ενοχλήσεις που ένιωθε».
Ο ίδιος σημείωσε «ήταν ομαλή η πορεία προς το τέλος» και ότι ο «Αρχιεπίσκοπος είχε ανθρώπινο τέλος». Σύμφωνα με πληροφορίες, λίγο πριν από τις 5.00, ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος έπεσε σε βυθιότητα, η οποία ερμηνεύτηκε ως ηπατικό κώμα και εκοιμήθη στις 5.15, βυθίζοντας στη θλίψη και τη συγκίνηση τους συνεργάτες του που ήταν κοντά του έως την ύστατη ώρα.
Η εξόδιος ακολουθία
Η εξόδιος ακολουθία του μακαριστού αρχιεπισκόπου έγινε την Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2008, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας, χοροστατούντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Ξεκίνησε στις 10.00 με την άφιξη το Ναό του Προέδρου της Δημοκρατίας συνοδευόμενου από τη σύζυγό του, ενώ οι επίσημοι και αντιπροσωπείες άρχισαν να φθάνουν από τις 09.00 τους οποίους και υποδεχόταν ο Νομάρχης Αθηνών.
Στην ακολουθία παρευρέθηκε εκτός της Ιεράς Συνόδου, σύσσωμη η Κυβέρνηση και οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων, ο Πρόεδρος της Βουλής, οι τ. Προέδροι της Δημοκρατίας, ο τ. Βασιλεύς και τ. Βασίλισσα, οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας, Ιεροσολύμων, και Ρουμανίας, οι Αρχιεπίσκοποι Κύπρου, Αλβανίας, Αμερικής και Κρήτης, Μητροπολίτες - εκπρόσωποι των Πατριαρχών Αντιοχείας και Μόσχας, 4μελή αντιπροσωπεία του Πατριάρχου των Κοπτών Αιγύπτου και Αιθιοπίας, Καρδινάλιος εκπρόσωπος του Πάπα, ο επίσκοπος Λονδίνου ως εκπρόσωπος της Αγγλικανικής Εκκλησίας, ο Μουφτής Ξάνθης καθώς και πολλοί άλλοι εκκλησιαστικοί αντιπρόσωποι άλλων θρησκειών. Επίσης μεγάλος ήταν και ο αριθμός των ξένων διπλωματών ορθοδόξων και μη Χωρών, ενώ έξω από το Ναό πλήθος κόσμου είχε προσέλθει για να απευθύνει το «ύστατο χαίρε».
Ακολούθησαν επικήδειοι λόγοι από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο που εκπροσώπησε την Εκκλησία της Ελλάδος, τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων εκπροσωπώντας τη Κυβέρνηση, τον Πρόεδρο της Βουλής και τον Δήμαρχο Αθηναίων.
Στη συνέχεια το φέρετρο τοποθετήθηκε επάνω σε κιλλίβαντα πυροβόλου. Η πομπή κατάληξε στο Α Νεκροταφείο Αθηνών όπου ακολούθησε πατριαρχικό τρισάγιο και στη συνέχεια η ταφή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου