Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε !!!

 Η υπέρτατη θυσία του Θεανθρώπου Κυρίου και πάλι μπροστά μας. Ο Κύριος Ιησούς «ως αρνίον εσφαγμένον» κρέμαται πάνω στο Σταυρό για τη σωτηρία και τη λύτρωση του ανθρώπου και του κόσμου.Καρφωμένος πάνω στο Σταυρό προσφέρει απλόχερα την αγάπη του. Ενώ το Πανάγιον Αίμα του βάφει το σταυρό και το χώμα, αυτός μένει ειρηνικός και σιωπηλός. Υβρίζεται, εμπαίζεται, χλευάζεται, αλλά γεμάτος αγάπη μακροθυμεί και συγχωρεί. Συγχωρεί όλους τους σταυρωτές του. Μακροθυμεί για όλους και περιμένει τη μετάνοια και την επιστροφή τους. Αυτό το μεγαλείο της θεϊκής μακροθυμίας και αγάπης θαυμάζει και υμνεί ο πιστός, όταν βλέπει τον Κύριο πάνω στο σταυρό. Το μεγαλείο της ανεξικακίας Του, της μεγάλης Του θεϊκής αγάπης.

Αλλά αγαπητοί μου, ας συμπορευθούμε με τον Ιησού στο πάθος Του και ας παρακολουθήσουμε τα συγκλονιστικά εκείνα γεγονότα, που αποκαλύπτουν την άφατο και πολλή του Κυρίου μας μακροθυμία και αγάπη.

1. Το πρώτο γεγονός, που αποδεικνύει τη μεγάλη του Κυρίου μακροθυμία και αγάπη, έλαβε χώρα στον κήπο της Γεθσημανή. Ο Χριστός απέναντι στον Ιούδα. «Και έτι αυτού λαλούντος, ιδού Ιούδας είπε– χαίρε ραββί, και κατεφίλησεν αυτόν»... Είναι το φίλημα της προδοσίας. Ούτε οι εμπτυσμοί, ούτε τα ραπίσματα, ούτε το μίσος των Ιουδαίων και Ρωμαίων δεν φθάνουν τη φρίκη του φιλήματος αυτού. Το μίσος και η μανία του Ιούδα ξεσπούν εναντίον του Κυρίου, σαν θύελλα.

Και πώς αντιδρά ο Κύριος στην υποκριτική συμπεριφορά του Ιούδα; Δείχνει την απέραντη αγάπη στον Ιούδα, δείχνει τη μακροθυμία του, ενώ είχε τη δυνατότητα νε ενεργήσει διαφορετικά. Τον ρωτάει τι θέλει, τι ζητάει, και αφήνει τον εαυτό του στη διάθεση των στρατιωτών που ακολουθούν τον Ιούδα. Πώς λοιπόν να μη θαυμάζουμε την μακροθυμία του Κυρίου και μαζί με την Αγία του Εκκλησία να μην ψάλουμε το «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι»;

2. Το δεύτερο γεγονός έλαβε χώρα στο αρχοντικό του αρχιερέα Άννα. Είναι η σκηνή του ραπίσματος του Κυρίου από μέρους ενός δούλου. Ο Αρχιερέας ζητά να μάθει από τον Κύριο για το έργο του και την αποστολή του. Ο Χριστός του απαντά ότι φανερά εδίδαξα, μπροστά στο λαό μίλησα. Ρώτησε καλύτερα αυτούς που μ’ έχουν ακούσει. Κι αμέσως ένας δούλος του Αρχιερέα κτυπά τον Κύριο στο πρόσωπο και του λέει «έτσι αποκρίνονται στον Αρχιερέα;». Τι καταπληκτικό! Ο δούλος ραπίζει το Δεσπότη, ο υπηρέτης τον Κύριο των κυρίων. Και η αντίδραση του Χριστού μας; Ήρεμα, απλά και ταπεινά απαντά στον δούλο ως εξής: «ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τι με δέρεις;». Υπομένει και μακροθυμεί. Συγχωρεί και περιμένει. Ο δούλος δεν απάντησε στον Κύριο. Εμείς όμως ας του ψάλουμε για μια ακόμη φορά «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι».

3. Και μετά τον υπηρέτη του Αρχιερέα ο όχλος. Μετά την καταδικαστική απόφαση του Συνεδρίου, ο όχλος εμπαίζει και χλευάζει τον Κύριο. Αυτός ο όχλος που τόσα θαύματα είδε από τον Ιησού και τόσες ευεργεσίες. Βασανίζει τον Χριστό. Την αρχή κάνει ένας Γραμματέας των Ιουδαίων. Μετά όλοι μαζί αρχίζουν να φτύνουν το Χριστό. Το θείο και άγιο πρόσωπο του Κυρίου γεμίζει ακαθαρσίες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες δεν αρκούνται σε αυτά, αλλά τον κτυπούν και τον μαστιγώνουν. Αλλά ο Ιησούς σιωπά. Σιωπά και μακροθυμεί. Μόνον εμείς θα λύσουμε τη σιωπή και θα του ψάλουμε τον ύμνο «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι».

4. Αλλά η μακροθυμία του Κυρίου μας φθάνει στον ύψιστο βαθμό, όταν βρίσκεται κρεμασμένος πάνω στο Σταυρό. Εδώ και με τη σιωπή, αλλά και την ομιλία του εκδηλώνει την άφατο μακροθυμία του. «Πάτερ, άφες αυτοίς– ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» προσεύχεται στον ουράνιο Πατέρα του για τους σταυρωτές του. Αρχιερείς, Ιερείς, άρχοντες, λαός. Όλοι τον χλευάζουν, όλοι τον κοροϊδεύουν. Αλλά αυτός σιωπά. Τόσοι εμπαιγμοί, τόσοι χλευασμοί! Κι όμως ο Κύριος δεν αισθάνεται κακία γι’ αυτούς. Είναι τόσο προκλητικές οι βλασφημίες, ώστε αναγκάζεται να διαμαρτυρηθεί ο δεύτερος ληστής. Το βλέμμα του Κυρίου τους αγκαλιάζει όλους και τους περιμένει να έλθουν κοντά του, να τον ακολουθήσουν, διότι τους αγαπά και θέλει τη σωτηρία και τη λύτρωσή τους. Άλλωστε γι’ αυτούς ανέβηκε στο σταυρό. Αγαπά και μακροθυμεί ο Κύριος καρφωμένος στο Σταυρό. Δείχνει για μια ακόμη φορά το μέτρο της πραγματικής και αληθινής ζωής.

Αγαπητοί μου, η μακροθυμία ήταν η χαρακτηριστικότερη αρετή του Κυρίου στην πορεία του εδώ στη γη. Μακρόθυμος και πολυέλεος ο Κύριος, προσφέρει τη μακροθυμία και το έλεός του. Η πολλή του μακροθυμία και αγάπη κορυφώθηκε πάνω στο Σταυρό. Ταπεινοί και ευλαβείς προσκυνητές του εσταυρωμένου Κυρίου, αυτές τις άγιες ημέρες, ας θελήσουμε να γεμίσουμε την καρδιά και τη ζωή μας από την μακροθυμία και αγάπη του, και να την κάνουμε ζωή, βίωμα, πραγματικότητα. Κι ας του ψάλουμε όλοι μαζί μ’ ένα στόμα και με μια ψυχή: «ΔΟΞΑ ΤΗ ΜΑΚΡΟΘΥΜΙΑ ΣΟΥ, ΚΥΡΙΕ, ΔΟΞΑ ΣΟΙ». Αμήν

Ο συμβολισμός της Εβδομάδας των Παθών.

 

Η εβδομάδα της πορείας του Χριστού προς το Γολγοθά και στη συνέχεια προς την Ανάσταση: μια διαδρομή που  ταυτίζεται και με την πορεία του ανθρώπου.

H Μεγάλη Εβδομάδα ξημερώνει και όλες αυτές τις ημέρες μέχρι την Ανάσταση τα συναισθήματα είναι διαφορετικά και γεμάτα αντιφάσεις.

Η εβδομάδα της πορείας του Χριστού προς το Γολγοθά και στη συνέχεια προς την Ανάσταση… Όλη αυτή η διαδρομή ταυτίζεται και με την πορεία του ανθρώπου. Οι ημέρες αυτές είναι οι ημέρες των δωρεών και της σωτηρίας μας. Από την μια έχουμε την προσφορά του Θεού που γίνεται άνθρωπος και ταπεινώνεται για τη σωτηρία μας, κι από την άλλη υπάρχει ο άνθρωπος που είναι οδοιπόρος, σταυροφόρος σηκώνοντας τον σταυρό που αντέχει.

Η διδασκαλία του Χριστού μας δείχνει πως ο άνθρωπος έχει το δώρο του Θεού που είναι η ζωή. Όμως έχει και μια υποχρέωση, να προσφέρει.

Το “κατ’ εικόνα” είναι το Θείο δώρο, αυτά τα χαρίσματα που μας έδωσε ο Θεός. Αυτό είναι που υπογραμμίζει και κάνει ξεχωριστή την ανθρώπινη φύση, χάρη της οποίας ο Θεός θυσιάστηκε και αναστήθηκε.

Τυχαία δε θεωρούνται και άλλα γεγονότα. Όπως ότι το Πάσχα γιορτάζεται την Άνοιξη, εποχή που έχουμε και την ανάσταση της φύσης μετά το χειμώνα.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι η εορτή του ΠΑΣΧΑ είναι κινητή εορτή διότι συμβολίζει την κίνηση του ανθρώπου από τη γη προς τα “πάνω”, εν αντιθέσει με τα Χριστούγεννα που είναι σταθερή εορτή και ο Χριστός κατεβαίνει από τον ουρανό προς τη γη.

Η Μεγάλη Εβδομάδα

Η Μεγάλη Εβδομάδα ονομάζεται Αγία και Μεγάλη γιατί όλα τα γεγονότα που συμβαίνουν είναι παράδοξα, θαυμαστά και μεγάλα.

Η Εκκλησία, τη Μ. Δευτέρα, μνημονεύει πολλά γεγονότα μεταξύ αυτών το πρόσωπο του Ιωσήφ του Παγκάλου καθώς από όλους τους άνδρες της Καινής Διαθήκης ο Ιωσήφ εικονίζει το πρόσωπο του Θεανθρώπου ενώ υπάρχουν και παραλληλισμοί στους βίους τους.

Την ίδια ημέρα όμως μνημονεύεται και το θαύμα της «Ξηρανθείσης Συκής». Ο Κύριος στο δρόμο προς την Ιερουσαλήμ σε ένα σημείο είδε μια συκιά και θέλησε να φάει ένα σύκο, επειδή πεινούσε. Το δέντρο, παρά το γεγονός ότι ήταν πλούσιο στο φύλλωμα του, δεν είχε πάνω σύκα. Τότε την καταράστηκε λόγω ακαρπίας και ξεράθηκε.

Οι μαθητές του έμειναν κατάπληκτοι και τον ρώτησαν γιατί το έκανε αυτό.

Η πράξη αυτή έχει έναν συμβολισμό. Η συκιά συμβολίζει την ανθρώπινη φύση. Ο κάθε άνθρωπος έχει έναν προορισμό. Αν δεν προσφέρει στη ζωή του κάποια στιγμή θα του ζητηθεί ο λόγος. Σε αυτό το σημείο υπογραμμίζεται η ευθύνη που πρέπει να έχει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του.

Πρέπει να σημειωθεί ότι από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι και την Μεγάλη Τρίτη ψάλλεται η ακολουθία του Νυμφίου. Εκείνη την ημέρα ψάλλεται και το τροπάριο της Κασσιανής.

Στην ακολουθία του Νυμφίου έχουμε τον πνευματικό γάμο του Χριστού με την Εκκλησία δηλαδή με όλους τους πιστούς. Σε αυτό το σημείο αναφέρεται η προσφορά του Χριστού στην ανθρωπότητα και μακαρίζονται όσοι είναι έτοιμοι να Τον υποδεχθούν.

Τη Μ. Τρίτη έχουμε την παραβολή των δέκα παρθένων, η παραβολή των ταλάντων και η τελική κρίση ενώ ψάλλεται και το τροπάριο της Κασσιανής.

Η παραβολή των δέκα παρθένων και η τελική κρίση (η Δευτέρα Παρουσία) έχουν καταγραφεί ως τις τελευταίες διδασκαλίες του Θεανθρώπου.

Η παραβολή των ταλάντων έχει ιδιαίτερη σημασία επίσης. Κάθε άνθρωπος έχει διάφορα χαρίσματα άλλος πολλά και άλλος λίγα. Δεν έχει σημασία αν έχεις πολλά τάλαντα αλλά να τα χρησιμοποιείς.

Ο Άγιος Χρυσόστομος, μάλιστα, με αφορμή αυτήν την παραβολή αναφέρει ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ένα εκλεκτό χάρισμα που είναι η γλώσσα.

Όταν δεις ένα συνάνθρωπο σου πρέπει να του πεις έναν καλό λόγο. Με αυτόν τον απλό τρόπο θα τον κάνεις να νιώσει καλύτερα, δεν πρέπει να αφήνουμε να βγαίνουν από το στόμα μας λόγια πικρά που μπορεί να στεναχωρήσουν τους συνανθρώπους μας. 

Όσον αφορά στο τροπάριο της Κασσιανής πολλοί θεωρούν ότι η Κασσιανή ήταν μια αμαρτωλή γυναίκα, αυτό όμως είναι λάθος. Η Κασσιανή προοριζόταν να γίνει βασίλισσα, σύζυγος του Θεοφίλου. Ο Θεόφιλος της είπε «εκ γυναικός ερρύει τα φαύλα» και αυτή απάντησε «εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττω» αυτός προσβλήθηκε και πήρε τη Θεοδώρα.

Τότε η Κασσιανή έγινε μοναχή και υμνογράφος και έγραψε τον γνωστό ύμνο “η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή”.

Η Μ. Τετάρτη αναφέρεται στην αμαρτωλή γυναίκα, την προδοσία του Ιούδα, τη τελετή του νιπτήρος, το Μυστικό Δείπνο.

Την Μεγάλη Τετάρτη ο Κύριος βρισκόταν στο σπίτι του Φαρισαίου στα Ιεροσόλυμα. Εκεί υπήρχε μια γυναίκα αμαρτωλή, γνωστή στην πόλη. Η γυναίκα αυτή παρά τις δυσκολίες της εποχής και το γεγονός ότι ήταν αμαρτωλή κατάφερε να εισχωρήσει στο σπίτι και να πλησιάσει το Χριστό.

Μόλις τον αντίκρισε άρχισε να κλαίει. Τα δάκρυα της έραιναν τα πόδια του Θεανθρώπου και τα μαλλιά της τα σκούπιζαν. Όλο αυτό το σκηνικό και οι πράξεις δείχνουν την πραγματική μεταμέλεια.

Αυτή την ημέρα όμως γίνεται και η προδοσία του Ιούδα καθώς ο ίδιος θα ενημερώσει τους Εβραίους για την πράξη που θα κάνει ζητώντας τα 30 αργύρια.

Σε αυτό το σημείο υπάρχει και η μεγάλη αντίθεση. Από την μια η αμαρτωλή γυναίκα πλησιάζει το Χριστό και γίνεται Αγία. Και από την άλλη ο μαθητής του Χριστού ακολουθεί το δρόμο της προδοσίας.

Το βράδυ της Μεγάλης Τετάρτης λέγεται και η ακολουθία του νιπτήρος που είναι όμως ο όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης.

Είναι μια τελετή που γίνεται για ανάμνηση της πλύσης των ποδιών των μαθητών από το Χριστό ως έμπρακτη διδασκαλία της ταπείνωσης.

Είναι η μεγάλη ώρα του Μυστικού Δείπνου, της τελευταίας διδασκαλίας του Ιησού, της προδοσίας. Το Θείο δράμα βρίσκεται προς την κορύφωση του τη Μεγάλη Πέμπτη.

Ο Κύριος έχοντας προδοθεί και γνωρίζοντας τι πρόκειται να συμβεί θα προσευχηθεί σαν Θεός και σαν άνθρωπος.

Θα νιώσει την αγωνία και θα υποφέρει με την ανθρώπινη του φύση. Λέγεται ότι εκεί που προσευχήθηκε για τελευταία φορά ο Χριστός στη Γεσθημανή ήταν ένα περιβάλλον πολύ οικείο καθώς ανήκε στην περιουσία της Μητέρας του.

Ο Θεάνθρωπος θα συλληφθεί, θα ταπεινωθεί και θα σηκώσει το σταυρό του μαρτυρίου. Νωρίτερα θα δικαστεί στην πιο άδικη δίκη όλων των αιώνων. Ο Χριστός θα οδηγηθεί στο Γολγοθά. Η παράδοση λέει ότι σε αυτό το σημείο ενταφιάστηκε ο Αδάμ. Είναι μεγάλες στιγμές κατάνυξης.

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και στο τέλος οι πιστοί μεταλαμβάνουν της Αγίας Κοινωνίας.

Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης ψάλλεται η ακολουθία των Παθών (12 ευαγγέλια όπου εξιστορείται το Πάθος με κορύφωση τη Σταύρωση).

Τη νύχτα πριν από τη Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός σταυρώνεται. Ημέρα Παρασκευή πλάστηκε ο άνθρωπος και ημέρα Παρασκευή οι πρωτόπλαστοι παρέβησαν την εντολή.

Στις τρεις η ώρα το μεσημέρι ο Χριστός παραδίδει το πνεύμα του λέγοντας ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ. Την ώρα αυτή οι Εβραίοι έσφαζαν τον αμνό για το Πάσχα. Την ημέρα αυτή γίνονται φοβερά γεγονότα. Η γη σείεται, ο ουρανός σκοτεινιάζει οι νεκροί ανασταίνονται.

Το καταπέτασμα του Ναού του Σολομώντος σκίστηκε στα δύο. Μέχρι κι ο διάβολος φοβήθηκε γι’αυτό δεν πήγε προς τον Άδη αλλά προς τα “πάνω”. Είναι η πιο θλιβερή ημέρα η οποία καταδεικνύει και την αχαριστία του ανθρώπου.

Στην Eκκλησία ψάλλεται η ακολουθία των Ωρών, γίνεται η περιφορά του Επιταφίου και ακολουθεί ο Επιτάφιος Θρήνος.

Το Μ. Σάββατο οι μυροφόρες αντικρίζουν άδειο το τάφο του Χριστού και τρέχουν για να διαδώσουν το νέο.

Το πρωί ψάλλεται η λειτουργία του Μ. Βασιλείου. Η Ανάσταση εορτάζεται βράδυ καθώς βράδυ διαδόθηκε και το ευχάριστο νέο της Ανάστασης. Είναι η ώρα για την ακολουθία της Παννυχίδας (αγρυπνία) ενώ ακολουθεί η τελετή της Ανάστασης.

Τα στοιχεία για το συμβολισμό της Μεγάλης Εβδομάδας προέρχονται από τον ιερέα του Ιερού Ναού Παναγίτσας Μασταμπά, πατέρα Γέωργιο Μεντιδάκη.

H παραβολη των 10 Παρθενων

 Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του, ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή λίγες ημέρες πριν το εκούσιον Πάθος του: Η Βασιλεία των ουρανών είπε, μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους, πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε, αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε, έπεσαν να κοιμηθούν. Τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια γοερή κραυγή η οποία ανήγγειλε τον ερχομό του νυμφίου. Οι παρθένες σηκώθηκαν για να προαπαντήσουν τον νυμφίο. Οι μεν σώφρονες παρθένες που είχαν απόθεμα λαδιού, άναψαν τα λυχνάρια τους, οι δε μωρές ζητούσαν απεγνωσμένα από τις σώφρονες να τους δώσουν λίγο λάδι. Εκείνες τους απάντησαν, πως μόλις αρκεί για τα δικά τους τα λυχνάρια και καλά θα κάνουν να πάνε να αγοράσουν. Οι ανόητες παρθένες έτρεξαν να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ ο νυμφίος έφθασε και μπήκε στο χώρο του γάμου με τις πέντε φρόνιμες και έκλεισε την πόρτα. Οι ανόητες παρθένες έφθασαν μετά και άρχισαν να φωνάζουν Κύριε, Κύριε άνοιξέ μας. Αυτός τους απάντησε αλήθεια σας λέγω πως δεν σας γνωρίζω και έμειναν τελικά έξω του νυμφώνος. Κλείνει την παραστατική αυτή παραβολή του ο Κύριος με την εξής σωτήρια προτροπή: «Γρηγορείτε ουν, ότι ουκ οίδατε την ημέραν, ουδε την ώραν εν η ο Υιός του ανθρώπου έρχεται»

Οι παρθένες είναι οι ψυχές μας και η προμήθεια λαδιού για το λυχνάρι, είναι ο επίγειος συνεχής αγώνας για να κάνουμε το θέλημα του Θεού, να κάνουμε έργα ευποιίας, να παραμερίζουμε από την ύπαρξή μας συνεχώς, όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι παρείσακτα στη φύση μας και αντιστρατεύονται την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση. Το λυχνάρι είναι η παρρησία μας μπροστά στο Θεό. Οι φρόνιμες παρθένες συμβολίζουν τις αγαθής προαίρεσης ψυχές, οι οποίες ζουν αδιάκοπα την λαχτάρα της ένωσής τους με το Νυμφίο της Εκκλησίας, τον σωτήρα Χριστό. Γι’ αυτό αγωνίζονται αέναα να αποκτούν αρετές και πνευματική προκοπή και να περιθωριοποιούν όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία αντιστρατεύονται την ένωσή τους με το Θεό. Οι μωρές παρθένες συμβολίζουν τις ράθυμες, αδιάφορες και εν πολλοίς εχθρικά προς το Χριστό διατελούσες ψυχές. Είναι εκείνες οι ψυχές οι οποίες απορροφημένες από την υλιστική ευδαιμονία, αδιαφορούν για την πνευματική πρόοδο και την εν Χριστώ σωτηρία. Η παραβολή αυτή έχει ως σκοπό να θυμίσει στους πιστούς πως η Δευτέρα και ένδοξη Παρουσία του Κυρίου θα γίνει ξαφνικά, θα έρθει «ως κλέπτης εν νυκτί». Γι’ αυτό θα πρέπει οι πιστοί να είναι πάντοτε, ανά πάσα στιγμή έτοιμοι, για την υποδοχή Του, διαφορετικά θα μείνουμε έξω από τη βασιλεία του Θεού και θα χαθούμε. Έτσι οι θείοι Πατέρες έκριναν σκόπιμο να αφιερώσουν μια ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στην ανάμνηση της εσχατολογικής αυτής παραβολής των δέκα παρθένων. Το κατανυκτικό κλίμα αυτών των αγίων ημερών είναι η καλλίτερη στιγμή για να υπενθυμίσει η αγία μας Εκκλησία στους πιστούς το φοβερό και απρόοπτο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Ο Ίδιος ο Κύριος κατά τη δραματική νύκτα της συλλήψεως Του στον κήπο της Γεθσημανής τόνιζε στους μαθητές του «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν» Για το λόγο αυτό οφείλουμε όλοι μας να έχουμε τις λαμπάδες της ψυχής μας πάντοτε αναμμένες όπως ακριβώς οι 5 φρόνιμες παρθένες του σημερινού Ευαγγελικού αναγνώσματος . Να έχουμε την αναμμένη λαμπάδα της ορθοδόξου πίστεως, την αναμμένη λαμπάδα της εγκρατείας, της χαράς και της θυσίας, διότι όπως ακριβώς το αναμμένο κερί λιώνει και προσφέρεται, έτσι και εμείς, λαμπάδες μπροστά στον Εσταυρωμένο , να εκδαπανώμεθα, να λιώνουμε πάνω στο καθήκον, να γινώμεθα ιερά ολοκαυτώματα για τον συνάνθρωπό μας.

Δυστυχώς αγαπητοί, όλες αυτές τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας ανάβουμε κεριά και λαμπάδες στα μανουάλια μπροστά στις Ιερές εικόνες, μπροστά στον Εσταυρωμένο, στην περιφορά του Επιταφίου, λαμπάδες το βράδυ της Αναστάσεως. Φωτόλουστος κάθε ορθόδοξος Ναός αυτές τις ημέρες. Ποτέ άλλοτε δεν ανάβονται τόσα κεριά και τόσες λαμπάδες όπως τα βράδια της Μεγάλης εβδομάδας. Άραγε ξέρουμε το αληθινό νόημα του ανάμματος της λαμπάδας; Πολλοί αγαπούν και είναι πρόθυμοι να ανάβουν κεριά και λαμπάδες. Νομίζουν με το ανάβουν πολλά κεριά και λαμπάδες εκφράζουν την ευλάβειά τους, εκπληρώνουν το χρέος τους προς το Θεό. Νομίζουν πως το να κάτσουν 10 λεπτά μετά το Χριστός Ανέστη το βράδυ της Αναστάσεως με την λαμπάδα τους αναμμένη και μετά να πάνε στο σπίτι τους αδιαφορώντας για την Αναστάσιμη Λειτουργία, νομίζουν πως ζήσανε Πάσχα. Πως έβγαλαν την υποχρέωσή τους απέναντι στο Νυμφίο της Εκκλησίας μας. Και δυστυχώς και άλλοι πολλοί που αγνοούν το βαθύτερο νόημα της λατρείας μας νομίζουν, με το ανάψουν πολλά κεριά λατρεύουν σωστά τον Θεό. Αγαπητοί. Όσα κεριά και όσες λαμπάδες αν ανάψουμε, αν δεν ξέρουμε το βαθύτερο νόημα της πράξεως αυτής , και προ παντός αν δεν ανάψουμε και κάτι άλλες λαμπάδες , τίποτε δεν ωφελούμεθα. Το άναμμα του κεριού στην Εκκλησία είναι τύπος. Μα ο τύπος αυτός δεν ωφελεί σε τίποτα εάν δεν ξέρουμε την ουσία γιατί ανάβουμε τις λαμπάδες.

Την απάντηση αυτή, την δείχνει η σημερινή αλλά και η χθεσινοβραδινή ακολουθία. Χτες ομιλήσαμε για τον Ιωσήφ τον Πάγκαλο που ήταν τύπος του Κυρίου αλλά και την ξυρανθείσα συκή που συμβολίζει τους ανθρώπους που για χρόνια πολλά μένουν άκαρπα δέντρα. Η δεύτερη ακολουθία του Νυμφίου, η σημερινή, μας υπενθυμίζει τα διδάγματα από την παραβολή των 10 Παρθένων που προ ολίγου χαριτι Θεού, αναλύσαμε και είναι οι λαμπάδες της ψυχής μας που οφείλουμε να τις έχουμε πάντοτε αναμμένες και όχι παραμελημένες και παραπεταμένες.Διότι όπως πολύ ωραία αναφέρει και ο γέροντας Παίσιος, μηχανή που δεν λαδώνεται σκουριάζει και χαλάει. Αυτοκίνητο χωρίς καύσιμα καταδικάζεται σε ακινησία. Και η ψυχή του ανθρώπου χωρίς πνευματικά καύσιμα καταδικάζεται σε απραξία και πνευματικό μαρασμό. Και τα καύσιμα αυτά της ψυχής χαρίζονται απλόχερα μέσα στην Εκκλησία. Τα βρίσκει κανείς στη μελέτη της Αγίας Γραφής, στην αδιάλειπτο προσευχή, στην ακρόαση του θείου λόγου, στην μετοχή της λατρείας, στην εξομολόγηση και στην Θεία Κοινωνία.

Μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδος η μνεία της Δευτέρας Παρουσίας και η ανάγκη της συνεχούς ετοιμασίας για την τρομερή εκείνη ημέρα, είναι επιτακτική. Οι φρόνιμες παρθένες φρόντισαν να είναι έτοιμες για την υποδοχή του Νυμφίου, σε αντίθεση με τις μωρές και νωθρές, οι οποίες είχαν διασπάσει την προσοχή τους σε άλλες δευτερευούσης σημασίας έννοιες και δεν φρόντισαν να έχουν τα απαραίτητα εφόδια για την υποδοχή του Νυμφίου και να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στη λαμπρή γαμήλια ευφροσύνη.Ως συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους θα πρέπει να έχουμε συνεχώς στραμμένη τη σκέψη μας πως θα ενώσουμε την ψυχή μας με το Νυμφίο Χριστό. Τα φτηνά και εφήμερα πράγματα πρέπει να τα θέτουμε σε δεύτερη μοίρα, αν θέλουμε κι’ εμείς να βρεθούμε στην ομάδα των φρονίμων παρθένων κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Ο δρόμος του Θείου Πάθους δείχνει και σε μας το δικό μας δρόμο, ο οποίος είναι ατραπός μαρτυρίου, ο οποίος όμως οδηγεί στη εν Χριστώ λύτρωση και στην αιώνια ζωή. Είναι ανάγκη αγαπητοί να ενστερνιστούμε τα υψηλά μηνύματα της παραβολής των δέκα Παρθένων και να μιμηθούμε τις φρόνιμες Παρθένες, αν θέλουμε να τύχουμε της μακάριας επιλογής μας με το Νυμφίο της ψυχής μας Χριστό. Επίσης πρέπει να ενσταλάξουμε στην ψυχή μας διάθεση κατάνυξης και συντριβής, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τη δεινή μας κατάσταση. Ο ερχόμενος προς το σωτήριο Πάθος Κύριό μας Ιησούς Χριστός περιμένει από όλους μας να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση να αλλάξουμε τη ζωή μας, προκειμένου να έχουμε την ελπίδα ότι ο Νυμφίος της ψυχής μας θα μας πει κατά την κρίσιμη ώρα του τέλους μας “Είσελθε δούλε εις την χαράν του Κυρίου σου”

Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα

 «Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα». Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς τους πιστούς Του, για να μας κάνει κοινωνούς των σωτηριωδών παθημάτων Του και του θριάμβου της Αναστάσεώς Του.

Oι θείοι Πατέρες όρισαν την αγία αυτή ημέρα να θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων. Κι' είχαν το σκοπό τους. Η συνοδοιπορία με το Χριστό μας προς το Θείο Πάθος δεν θα πρέπει να είναι τυπική και απλά συναισθηματική, αλλά να είναι ολοκληρωτική συμμετοχή στην εν Χριστώ πορεία και να συνοδεύεται από οντολογική αλλαγή του είναι μας. Η ενθύμηση της παραβολής των δέκα παρθένων είναι μια άριστη πνευματική άσκηση για να μην διαφεύγει από τη σκέψη μας η επερχόμενη μεγάλη, επιφανής και συνάμα φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας.

Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή: Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε έπεσαν να κοιμηθούν. Τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια γοερή κραυγή η οποία ανήγγειλε τον ερχομό του νυμφίου. Οι παρθένες σηκώθηκαν για να προαπαντήσουν τον νυμφίο. Οι μεν σώφρονες παρθένες που είχαν απόθεμα λαδιού άναψαν τα λυχνάρια τους, οι δε μωρές ζητούσαν απεγνωσμένα από τις σώφρονες να τους δώσουν λίγο λάδι. Εκείνες τους απάντησαν πως μόλις αρκεί για τα δικά τους τα λυχνάρια και καλά θα κάνουν να πάνε να αγοράσουν. Οι ανόητες παρθένες έτρεξαν να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ ο νυμφίος έφθασε και μπήκε στο χώρο του γάμου με τις πέντε φρόνιμες και έκλεισε την πόρτα. Οι ανόητες παρθένες έφθασαν μετά και άρχισαν να φωνάζουν Κύριε, Κύριε άνοιξέ μας. Αυτός τους απάντησε αλήθεια σας λέγω πως δεν σας γνωρίζω και έμειναν τελικά έξω του νυμφώνος. Κλείνει την παραστατική αυτή παραβολή του ο Κύριος με την εξής σωτήρια προτροπή: «Γρηγορείτε ουν, ότι ουκ οίδατε την ημέραν ουδε την ώραν εν η ο Υιός του ανθρώπου έρχεται» (Ματθ.κε΄13 ) και «γρηγορείτε ουν΄ ουκ οίδατε γαρ πότε ο κύριος της οικίας έρχεται, οψέ ή μεσονυκτίου ή αλεκτροφωνίας ή πρωί΄ μη ελθών εξαίφνης εύρη υμάς καδεύδοντας»(Μάρκ.13:35).

Η παραβολή αυτή έχει ως σκοπό να θυμίσει στους πιστούς πως η Δευτέρα και ένδοξη Παρουσία του Κυρίου θα γίνει ξαφνικά, θα έρθει «ως κλέπτης εν νυκτί» (Α΄Θεσ.5:2). Γι' αυτό θα πρέπει οι πιστοί να είναι πάντοτε, ανά πάσα στιγμή έτοιμοι, για την υποδοχή Του, διαφορετικά θα μείνουν έξω από τη βασιλεία του Θεού και θα χαθούν. Έτσι οι θείοι Πατέρες έκριναν σκόπιμο να αφιερώσουν μια ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στην ανάμνηση της εσχατολογικής αυτής παραβολής των δέκα παρθένων. Το κατανυκτικό κλίμα αυτών των αγίων ημερών είναι η καλλίτερη στιγμή για να υπενθυμίσει η αγία μας Εκκλησία στους πιστούς το φοβερό και απρόοπτο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Επίσης η εγρήγορση είναι συνυφασμένη με το Πάθος του Θεανθρώπου. Ο Ίδιος ο Κύριος κατά τη δραματική νύκτα της συλλήψεως Του στον κήπο της Γεθσημανή τόνιζε στους μαθητές του «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε» (Μάρκ.14:38)!

Μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδος η μνεία της Δευτέρας Παρουσίας και η ανάγκη της συνεχούς ετοιμασίας για την τρομερή εκείνη ημέρα, είναι επιτακτική. Ο επίγειος βίος μας είναι καθοριστικός για τον επέκεινα της ζωής αυτής προορισμού μας. Οι φρόνιμες παρθένες φρόντισαν να είναι έτοιμες για την υποδοχή του Νυμφίου, σε αντίθεση με τις μωρές και νωθρές παρθένες, οι οποίες είχαν διασπάσει την προσοχή τους σε άλλες δευτερευούσης σημασίας έννοιες και δεν φρόντισαν να έχουν τα απαραίτητα εφόδια για την υποδοχή του Νυμφίου και να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στη λαμπρή γαμήλια ευφροσύνη.

Οι παρθένες είναι οι ψυχές μας και η προμήθεια λαδιού για το λυχνάρι είναι ο επίγειος συνεχής αγώνας για να κάνουμε το θέλημα του Θεού, να κάνουμε έργα ευποιίας, να παραμερίζουμε από την ύπαρξή μας συνεχώς όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι παρείσακτα στη φύση μας και αντιστρατεύονται την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση. Το λυχνάρι είναι η παρρησία μας μπροστά στο Θεό. Οι φρόνιμες παρθένες συμβολίζουν τις αγαθής προαίρεσης ψυχές, οι οποίες ζουν αδιάκοπα την λαχτάρα της ένωσής τους με το Νυμφίο της Εκκλησίας, τον σωτήρα Χριστό. Γι' αυτό αγωνίζονται αέναα να αποκτούν αρετές και πνευματική προκοπή και να περιθωριοποιούν όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία αντιστρατεύονται την ένωσή τους με το Θεό. Οι μωρές παρθένες συμβολίζουν τις ράθυμες, αδιάφορες και εν πολλοίς εχθρικά προς το Χριστό διατελούσες ψυχές. Είναι εκείνες οι ψυχές οι οποίες απορροφημένες από την υλιστική ευδαιμονία, αδιαφορούν για την πνευματική πρόοδο και την εν Χριστώ σωτηρία.

Το φοβερό γεγονός της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου θα γίνει, όπως αναφέραμε ξαφνικά και σε χρόνο ανύποπτο και θα πληρώσει με χαρά ανείπωτη τις φρόνιμες και αγαθές ψυχές και θα φέρει φόβο και αγωνία τις μωρές ψυχές. Οι μεν πρώτες θα επιβραβευτούν για την σώφρονα στάση τους και θα εισέλθουν στην ατέρμονη βασιλεία του Θεού, ενώ οι δεύτερες εξ' αιτίας της αμέλειά τους θα αποκλειστούν από τη βασιλεία του Θεού και θα βυθισθούν στην κατάσταση της παντοτινής λύπης και της τιμωρίας, «εις το πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού»(Ματθ.25:41)

Ως συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους θα πρέπει να έχουμε συνεχώς στραμμένη τη σκέψη μας πως θα ενώσουμε την ψυχή μας με το Νυμφίο Χριστό. Τα φτηνά και εφήμερα πράγματα πρέπει να τα θέτουμε σε δεύτερη μοίρα, αν θέλουμε κι' εμείς να βρεθούμε στην ομάδα των φρονίμων παρθένων κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Ο δρόμος του Θείου Πάθους δείχνει και σε μας το δικό μας δρόμο, ο οποίος είναι ατραπός μαρτυρίου, ο οποίος όμως οδηγεί στη εν Χριστώ λύτρωση και στην αιώνια ζωή.

Αναφορά στο περιεχόμενο της Μεγάλης Τρίτης και τα νοήματα της

 

“ Τη Αγια και Μεγάλη Τρίτη της των δέκα Παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου μνείαν ποιούμεθα” αναφέρει το ιερό συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μ. Εβδομάδος. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας καθόρισαν την ημέρα αυτή ως βοηθητικό στοιχείο να θυμούμαστε την εξαίσια παραβολή των δέκα Παρθένων. Κι αυτό διότι όπως θα δούμε στη συνέχεια η παραβολή αυτή του Κυρίου μας έχει τεράστια σημασία για τη σωτηρία των ανθρώπων. Ολόκληρη δε η υμνολογία της ημέρας είναι εμπνευσμένη από την παραβολή αυτή καθώς και από την παραβολή των ταλάντων.

Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή. Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε έπεσαν να κοιμηθούν. Τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια γοερή κραυγή η οποία ανήγγειλε τον ερχομό του νυμφίου. Οι παρθένες σηκώθηκαν για να προαπαντήσουν τον νυμφίο. Οι μεν σώφρονες παρθένες που είχαν απόθεμα λαδιού άναψαν τα λυχνάρια τους, οι δε μωρές ζητούσαν απεγνωσμένα από τις σώφρονες να τους δώσουν λίγο λάδι. Εκείνες τους απάντησαν πως μόλις αρκεί για τα δικά τους τα λυχνάρια και καλά θα κάνουν να πάνε να αγοράσουν. Οι ανόητες παρθένες έτρεξαν να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ ο νυμφίος έφθασε και μπήκε στο χώρο του γάμου με τις πέντε φρόνιμες και έκλεισε την πόρτα. Οι ανόητες παρθένες έφθασαν μετά και άρχισαν να φωνάζουν Κύριε, Κύριε άνοιξέ μας. Αυτός τους απάντησε αλήθεια σας λέγω πως δεν σας γνωρίζω και έμειναν τελικά έξω του νυμφώνος. Και κλείνει την παραστατική αυτή παραβολή του ο Κύριος με την εξής σωτήρια προτροπή: “Γρηγορείτε ουν, ότι ουκ οίδατε την ημέραν ουδε την ώραν εν η ο Υιός του ανθρώπου έρχεται” ( Ματθ.κε΄13 ).

Η παραβολή αυτή έχει ως σκοπό να θυμίσει στους πιστούς πως η Δευτέρα και ένδοξη Παρουσία του Κυρίου θα γίνει ξαφνικά, θα έρθει “ως κλέπτης εν νυκτί”. Γι’ αυτό θα πρέπει οι πιστοί να είναι πάντοτε, ανά πάσα στιγμή έτοιμοι για την υποδοχή του, διαφορετικά θα μείνουν έξω από τη βασιλεία του Θεού και θα χαθούν. Έτσι οι θείοι Πατέρες έκριναν σκόπιμο να αφιερώσουν μια ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στην ανάμνηση της εσχατολογικής αυτής παραβολής των δέκα Παρθένων. Το κατανυκτικό κλίμα της Μ. Εβδομάδος είναι η καλλίτερη στιγμή για να υπενθυμίσει στους πιστούς το φοβερό και απρόοπτο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Επίσης η εγρήγορση είναι συνυφασμένη με το Πάθος του Θεανθρώπου. Ο Ίδιος ο Κύριος κατά τη δραματική νύκτα της συλλήψεως Του στον κήπο της Γεθσημανή τόνιζε στους μαθητές του “Γρηγορείτε και προσεύχεσθε”!

Είναι αλήθεια πως οι μέριμνες της ζωής και η καθημερινότητα αποσπά την προσοχή μας από τις θείες εντολές και προειδοποιήσεις και έτσι αμβλύνεται και σε ορισμένες περιπτώσεις εκμηδενίζεται η διάθεσή μας να έχουμε έτοιμο τον εαυτό μας για τη μεγάλη στιγμή της εξόδου μας από τον κόσμο αυτό. Σ’ αυτή την περίπτωση η στιγμή εκείνη είναι δυστυχώς μοιραία για μας, διότι όπως είπε ο ίδιος ο απόστολος Παύλος “ και καθ’ όσον απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις” (Εβρ. θ΄27), που σημαίνει ότι μετά τον θάνατο δεν μπορεί να υπάρξει καμιά μεταβολή στην ηθική και πνευματική κατάσταση του ανθρώπου!

Ας δούμε ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα από έναν υπέροχο λόγο του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, σχετικά με το νόημα της παραβολής αυτής: “Όταν βάλω στο νου μου, γράφει ο ιερός πατέρας, όλα τα πράγματα του κόσμου και φέρω στο λογισμό μου όλα τα καλά του, τον πλούτο, λέγω, τη δόξα, την πρόσκαιρη και φθαρτή φαντασία, καθώς και τον χρόνο που γυρίζει και τρέχει σαν σκιά και θυμηθώ το τέλος, την ημέρα της συντέλειας του κόσμου και τον φοβερό και ακολάκευτο Κριτή, ο Οποίος μας γεμίζει όλους με φόβο και τρόμο, πως τότε αστράπτει ο Κριτής καταβαίνοντας από τους ουρανούς, πως τότε συνταράσσονται οι ουράνιες Δυνάμεις και τον ακολουθούν, πως ετοιμάζεται ο φοβερός θρόνος, πως μετά από αυτά ο ουρανός τυλίγεται σαν σε χαρτί, πως καίγονται τα στοιχεία της φύσεως και διαλύονται σαν να μην υπήρξαν ποτέ, πως κλονίζεται η γη και τρέμει, διότι έρχεται ο φοβερός Κριτής. Πως επίσης θα ηχούν οι σάλπιγγες και θα ανοίξουν τα μνήματα με τον ήχο του σαλπίσματος, πως θα τρέξουν οι ψυχές για να ενωθούν με τα σώματά τους, που κοιμούνταν τόσα χρόνια στο χώμα, πως θα σπεύσουν οι Δίκαιοι να προαπαντήσουν τον Νυμφίο, πως θα αξιωθούν οι δίκαιοι να συναντήσουν τον Νυμφίο, πως θα τιμηθούν οι έτοιμοι του νυμφώνα να εισέλθουν σε αυτόν και να αποκλειστούν οι οκνηροί. Όταν βάλω λοιπόν όλα αυτά στο νου μου, μακαρίζω εκείνες τις φρόνιμες Παρθένες, για τις οποίες λέγει το αναγνωσκόμενο για μας θείο και ιερό Ευαγγέλιο του Ευαγγελιστή Ματθαίου, διότι καταπολέμησαν το πάθος του ύπνου, διότι έβαλαν στο μυαλό τους την απέραντο αιώνια ζωή, διότι φύλαξαν την ώρα της παρουσίας, διότι ενθυμήθηκαν τον φόβο του Νυμφίου, ο Οποίος μέλλει να έρθει, διότι κατεφρόνησαν το νυκτερινό σκοτάδι και φρόντισαν ακριβώς για το φέγγος των λυχναριών τους.”( Μ. Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, έκδ. Ματθαίου, τομ. ΙΓ΄σελ. 496-497).

Η υμνολογία της Αγίας και Μεγάλης Τρίτης είναι και αυτή καταπληκτική, όπως ολόκληρης της Μ. Εβδομάδος. Η ακολουθία του Όρθρου, η οποία, όπως είπαμε ψάλλεται τη Μ. Δευτέρα το βράδυ, για να μπορούν να την παρακολουθούν οι εργαζόμενοι πιστοί, αρχίζει με το γνωστό κατανυκτικό τροπάριο “Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…”. Ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα, ποιήματα του μεγάλου Ρωμανού του Μελωδού, “Τον Νυμφίον αδελφοί αγαπήσωμεν…”, “Βουλευτήριον, Σωτήρ, παρανομίας κατά σου…” και το υπέροχο τροπάριο “Ο Ιούδας τη γνώμη φιλαργυρεί κατά του διδασκάλου ο δυσμενής…”. Ακολουθεί η ευαγγελική περικοπή, η οποία περιέχει τα φοβερά “ουαί” του Κυρίου κατά των υποκριτών Φαρισαίων. Το κοντάκιο “Την ώραν, ψυχή, του τέλους εννοήσασα…”, καθώς και ο Οίκος “Τι ραθυμείς, αθλία ψυχή μου;…” είναι σχετικά με το περιεχόμενο της ημέρας. Τα τροπάρια των Αίνων, ποιήματα του Κοσμά του Μελωδού και Ιωάννου μοναχού, “Εν ταις λαμπρότησι των αγίων σου πως εισελεύσομαι ο ανάξιος;…”, “Ο τη ψυχή ραθυμία νυστάξας…” και “Του κρύψαντος το τάλαντον…”, όπως και τα τροπάρια των Αποστίχων “Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη…”, “Όταν έλθης εν δόξη μετ’ αγγελικών δυνάμεων…” και “Ο Νυμφίος ο κάλλει ωραίος παρά πάντας ανθρώπους…” είναι σχετικά με την περικοπή της παραβολής των δέκα Παρθένων. Προτρέπουν με άκρατο λυρισμό τους πιστούς να μιμηθούν τις φρόνιμες Παρθένες για να μη μείνουν έξω του “Νυμφώνος Χριστού”. Τέλος το καταπληκτικό δοξαστικό, ποίημα και αυτό του αγίου Κοσμά, “Ιδού σοι τάλαντον ο Δεσπότης εμπιστεύσει, ψυχή μου, φόβω δέξαι το χάρισμα…” αναφέρεται στην άλλη επίσης παραστατική παραβολή του Κυρίου, αυτή των Ταλάντων.

Είναι ανάγκη φίλες και φίλοι να ενστερνιστούμε τα υψηλά μηνύματα της παραβολής των δέκα Παρθένων και να μιμηθούμε τις φρόνιμες Παρθένες αν θέλουμε να τύχουμε της μακάριας επιλογής μας με το Νυμφίο της ψυχής μας Χριστό. Επίσης πρέπει να ενσταλάξουμε στην ψυχή μας διάθεση κατάνυξης και συντριβής, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τη δεινή μας κατάσταση. Ο ερχόμενος προς το σωτήριο Πάθος Κύριό μας Ιησούς Χριστός περιμένει από όλους μας να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση να αλλάξουμε τη ζωή μας, προκειμένου να έχουμε την ελπίδα ότι ο Νυμφίος της ψυχής μας θα μας πει κατά την κρίσιμη ώρα του τέλους μας “Είσελθε δούλε εις την χαράν του Κυρίου σου”.

«Απόδοτε ουν τα καίσαρoς καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ»

 

Πηγή:patirxrhstos.gr

Χθες, αγαπητοί μου, μιλήσαμε για το θαύμα της ξηρανθείσης συκής, πού είναι σύμβολο του ανθρώπου ή του λαού πού δεν έχει να παρουσίαση καρπούς. Συνεχίζουμε τώρα. Ο Χριστός τη νύχτα της Μεγάλης Δευτέρας βγήκε πάλι έξω από τα Ιεροσόλυμα, βρήκε ένα τόπο έρημο, και εκεί διανυκτέρευσε με τους μαθητές του. Το πρωΐ της Τρίτης επέστρεψε στην πόλη.

Ανέβηκε στο ναό του Σολομώντος και στάθηκε στο προαύλιο. Εκεί τον περίμενε λαός, που διψούσε να ακούσει τα θεϊκά του λόγια. Τον περίμεναν όμως και εχθροί. Εχθροί του Χριστού ήταν τα τρία μεγάλα κόμματα που κυριαρχούσαν τότε στην δημοσία ζωή. Το ένα κόμμα ήταν οι Ηρωδιανοί, το δεύτερο οι Σαδδουκαίοι, και το τρίτο οι Φαρισαίοι. Όπως σήμερα έχουμε κόμματα που διαιρούν το λαό, έτσι και την εποχή εκείνη. Και δυστυχώς τα κόμματα δεν θα εκλείψουν όσο διαρκεί αυτή ή ζωή.

Οι Ηρωδιανοί ήταν οι άνθρωποι του Ηρώδου, του βασιλέως της Ιουδαίας τον οποίο είχε εγκαταστήσει η ρωμαϊκή εξουσία ήταν φίλοι του Καίσαρα. Οι Σαδδουκαίοι ήταν τρόπον τινά οι υλιστές της εποχής εκείνης δεν παρεδεχόντουσαν την αθανασία της ψυχής και την ανάσταση των νεκρών, και έλεγαν ότι ό άνθρωπος ψοφάει όπως το ζώο. Οι δε Φαρισαίοι καυχόντουσαν για τις αρετές τους θεωρούσαν τον εαυτό τους ως την αφρόκρεμα της κοινωνίας, και περιφρονούσαν τους άλλους ως αμαρτωλούς.

Τρία κόμματα. Είχαν διαφωνίες, μισούσε το ένα το άλλο, αλλά —περίεργο πράγμα σ' ένα σημείο συμφωνούσαν. Όπως και σήμερα τα κόμματα διαφωνούν μέσα στη βουλή, αλλά σ' ένα σημείο είναι όλα σύμφωνα, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά συμφωνούν στο να βάλλουν εναντίον της αγίας μας πίστεως. Έτσι και τότε τα τρία κόμματα συμφωνούσαν στο να εξοντώσουν το Χριστό. και ναι μεν δεν μπορούσαν να τον συλλάβουν άπ' ευθείας, γιατί ήταν αγαπητός στο λαό, συμμάχησαν όμως αύτη τη φορά κατ' άλλο τρόπο. Προσπάθησαν να τον συλλάβουν στο λόγο.

Τι έκαναν δηλαδή. Ετοίμασαν ερωτήσεις, στις οποίες νόμιζαν ότι ό Χριστός δέ' θα μπόρεση ν' απάντηση, θα τον μπλέξουν και θα κλονίσουν το κύρος του ως διδασκάλου, ως ραβί του Ισραήλ. Έκαναν ό,τι κάνουν στα δικαστήρια οΐ δικηγόροι, πού νύχτες ολόκληρες ετοιμάζουν ερωτήσεις, και την ώρα της δίκης περιπλέκουν μ' αυτές τον αθώο και τον εξευτελίζουν, ότι τάχα δεν έχει το δίκαιο. Έτσι σχεδίαζαν κι αυτοί να κάνουν στο Χριστό. Ποιοι; Οι νάνοι!

Ήθελαν οι νάνοι να τα βάλουν με το γίγαντα Τι λέω γίγαντα, με το Θεό, με τον Υιό και Λόγο του Θεού. Ήθελαν οι πυγολαμπίδες να τα βάλουν με τον ήλιο, τον άδυτο ήλιο, πού είπε ότι «Εγώ ειμί ή οδός και ή αλήθεια και ή ζωή» .Απ' όλο το ευαγγέλιο πού ακούσαμε (Ματθ. 22,1523,39) ας στρέψουμε την προσοχή μας στις ερωτήσεις τους. Θέλετε να μάθετε τις ερωτήσεις; Μία, δύο, τρεις. Η πρώτη ερώτησης είναι των Ηρωδιανών. Τι λένε οι Ήρωδιανοί;

Πλησίασαν με πονηρία και του λένε Διδάσκαλε, ξέρουμε ότι λες πάντα την αλήθεια του Θεού και δεν υπολογίζεις κανένα. Πες μας λοιπόν, πρέπει να πληρώνουμε φόρους στο δημόσιο; Πονηρά ή έρώτησις. Πάντοτε οι λαοί αναστενάζουν κάτω από φόρους. Εάν καταργηθούν οΐ φόροι, μεγάλη ανακούφιση θα αισθανθούν οι άνθρωποι. είναι βαρύτατοι οι φόροι πού επιβάλλουν όλα τα κράτη, και μάλιστα τα σημερινά για τους εξοπλισμούς. Αυτοί λοιπόν ερωτούν πονηρά, «Να πληρώνουμε φόρους στη Ρώμη;», και θέτουν τον Κύριο προ διλήμματος.

Αν ό Χριστός απαντούσε ότι πρέπει να πληρώνουν, θα έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του έθνους, θέλει να δουλεύει ό λαός μας σαν σκλάβος στο κατεστημένο, στους Ρωμαίους αυτοκράτορες, εμείς περιμέναμε απ' αυτόν μεγάλα συνθήματα, και τώρα βλέπουμε να συμβιβάζεται μην τον ακούτε λοιπόν. .. "Αν πάλι έλεγε να μην πληρώνουν, τότε θα έτρεχαν στον Ηρώδη και στον Πιλάτο και θα τους έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του κράτους, κάνει ανταρσία, συλλάβετε τον... Δύσκολη ή απάντησης.

Ο Χριστός Τι απήντησε; —Δείξτε μου, λέει, ένα νόμισμα απ' αυτά πού κυκλοφορούν. Του έδειξαν ένα δηνάριο. Τους έρωτα. Τίνος είναι ή εικόνα και ή επιγραφή πού φέρει; (πάντοτε πάνω στα νομίσματα, όπως και σήμερα στις χρυσές λίρες Αγγλίας, υπάρχουν σκαλισμένες οι εικόνες των βασιλέων και τα γράμματα του κράτους). Του απαντούν. Του Καίσαρος. Ε λοιπόν, τους λέει, χρησιμοποιώντας το νόμισμα αναγνωρίζετε την εξουσία του καίσαρας. συνεπώς, δώστε στον καίσαρα ότι του χρωστάτε, και στο Θεό δώστε ό,τι του χρωστάτε.

«Απόδοτε ουν τα καίσαρας καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (έ.ά. 22,21). Δεν είναι του παρόντος ν' αναπτύξουμε Τι μεγάλα νοήματα περικλείει αυτή ή απάντηση του Χριστού για τις σχέσεις Εκκλησίας και κράτους. Έτσι οι Ηρωδιανοί αποστομώθηκαν. Έρχονται τώρα οι Σαδδουκαίοι, πού δεν πίστευαν σε άλλη ζωή και σε ύπαρξη πνεύματος. Αυτοί με την ερώτηση τους κάνουν μία φανταστική υπόθεση της αισχράς διανοίας τους. Διδάσκαλε, λένε, θέλουμε να μας λύσης ένα πρόβλημα.

Ένας άντρας πήρε μια γυναίκα, αλλά πέθανε άτεκνος. Σύμφωνα με μια διάταξη του μωσαϊκού νόμου, επιτρέπετο τότε ή γυναίκα να πάρη τον αδελφό του άτέκνου. Παντρεύτηκε λοιπόν το δεύτερο αδελφό του, αλλά τίποτα πεθαίνει και αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τρίτο αδελφό κι αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τέταρτο τίποτα. Παίρνει τον πέμπτο, παίρνει τον έκτο, παίρνει τον έβδομο τίποτα. Όλοι πέθαναν άτεκνοι. Στον άλλο κόσμο τώρα, πού πιστεύετε εσείς, Τι θα γίνει; τίνος γυναίκα θα είναι; Αυτά τα εφτά αδέρφια θα μαλώνουν για αυτή τη μια γυναίκα; Γιατί όλοι την είχαν σύζυγο.

Κι ό Χριστός τους άπαντα. «Πλανάσθε μη ειδότες τάς γραφάς μηδέ την δύναμιν του Θεού» (έ.ά. 22,29). Στον άλλο κόσμο, εκεί πλέον θα δημιουργηθούν νέες συνθήκες εκεί δέ' θα υπάρχει αρσενικό και θηλυκό γένος, εκεί δέ' θα υπάρχει άντρας και γυναίκα. Εκεί θα είναι κάτι άλλο θα υποστούν αλλοίωση, μια μεταμόρφωση τα πρόσωπα των ανθρώπων, και θα ζούνε πλέον ζωή πνευματική θα ζουν όπως οι άγγελοι στον ουρανό. Γάμοι, συνοικέσια και διαζύγια δέ' θα υπάρχουν εκεί. Όλα αυτά, οι αδυναμίες αυτές πού παρουσιάζονται εδώ στη γη, δέ' θα υπάρχουν εκεί. Αποστομώθηκαν και αυτοί.

Τέλος έρχεται ή σειρά των Φαρισαίων. Αυτοί Τι έκαναν; Κάθονταν και ψιλοκοσκίνιζαν το νόμο του Μωϋσέως και λεπτολογούσαν γύρω από τις διατάξεις των ραβίνων. Έτσι είχαν φτιάξη εκατοντάδες εντολές, ένα πλήθος διατάξεις, ολόκληρο κατάλογο εντολών, 618 και πλέον εντολές! Ή πολυνομία όμως, όπως είναι φυσικό, επιφέρει σύγχυση. Διεπληκτίζοντο λοιπόν μεταξύ τους, ποια από τις αμέτρητες αυτές εντολές είναι ή μεγαλύτερη και σπουδαιότερη.

Και αυτό ήταν το ερώτημα πού υπέβαλε ένας άπ' αυτούς στο Χριστό. Διδάσκαλε, ποια είναι ή μεγαλύτερη εντολή του νόμου; και ό Χριστός του απήντησε, Μεγαλύτερη εντολή είναι ή εντολή της αγάπης προς τον Θεό και αγάπης προς τον πλησίον. Έτσι αποστομώθηκαν και αυτοί. 'Αφού ό Χριστός τους αποστόμωσε, στη συνέχεια περνάει στην αντεπίθεση και ρωτάει τους Φαρισαίους. Δέ' μου λέτε, ό Χριστός τίνος υιός είναι; —Ό Χριστός, λένε, είναι υιός του Δαβίδ, κατάγεται απ' το Δαβίδ.

Ναι, άλλ' αφού είναι απόγονος του Δαβίδ, πώς ό Δαβίδ τον λέει Κύριο και μάλιστα «εν Πνεύματι», φωτιζόμενος δηλαδή από το άγιο Πνεύμα; (έ.ά. 22,43) Τον έχει απόγονο, και τον ονομάζει Κύριο, πώς είναι δυνατόν; Πώς μπορεί να είναι και απόγονος και Κύριος; Πάνε μαζί αυτά τα πράγματα;... Κανένας τους δε' μπορούσε ν' απάντηση. αποστομώθηκαν, κι από την ήμερα εκείνη δεν τόλμησε πλέον κανείς να του θέση τέτοια ερωτήματα. αποστομώθηκαν και δε' μπορούσαν ν' απαντήσουν, διότι το πρόβλημα αυτό λύνεται μόνο αν παραδεχθούμε ότι ό Χριστός είναι Θεός.Αυτοί όμως έπ' ουδενί λόγω μπορούσαν να δεχθούν ότι ό Χριστός είναι Θεός. Έτσι έπαψαν να τον ενοχλούν. Ό Χριστός, αδελφοί μου, απεστόμωσε τους εχθρούς του. Δε' θα μπορούσε λοιπόν, με τη θεία δύναμη του, ν' αποφυγή και την σύλληψη κα! το σταυρό; Ασφαλώς. Παρ' όλα αυτά δεν αποφεύγει το ποτήριο. Ενσυνείδητος και εκουσίως βαδίζει προς τη θυσία υπέρ ημών.

Η Ακολουθία του Νυμφίου στην Εκκλησία μας

Σε κλίμα κατάνυξης τελέσθηκε στον Ιερό μας Ναό η ακολουθία του Νυμφίου της Εκκλησίας μας. Το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα, κατά το οποίο τελείται η Ακολουθία του Νυμφίου. Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαϊων βράδυ): Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα: α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του. β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22): Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Προμηθευτείτε απο το παγκάρι του Ιερού Ναού 
το ειδικό έντυπο στο οποίο αναγράφονται οι Ιερές Ακολουθίες τη Μεγάλη Εβδομάδα
 που θα τελεσθούν στον Ιερό μας Ναό

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής των Βαίων και η απόδοσή του στη Νεοελληνική

 

Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ.

Ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ' ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν.

Εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ' ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ' ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι' αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν.

Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ' αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου.

Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ' ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ' αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ' αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Απόδοση στη νεοελληνική:

Έξι ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὸ Πάσχα, ἦλθε ὁ Ίησοῦς εἰς τὴν Βηθανίαν, ὅπου ἦτο ὁ Λάζαρος, ὁ ὁποῖος εἶχε πεθάνει καὶ τὸν ὁποῖον ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν. Ἐκεῖ τοῦ ἔκαναν δεῖπνον καὶ ἡ Μάρθα ὑπηρετοῦσε, ὁ δὲ Λάζαρος ἦτο μεταξὺ ἐκείνων ποὺ ἦσαν μαζί του στὸ τραπέζι.

Ἡ Μαρία τότε ἐπῆρε μίαν λίτραν γνησίου πολυτίμου μύρου νάρδου, ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὰ εσφόγγισε μὲ τὰ μαλλιά της, καὶ τὸ σπίτι ἐγέμισε ἀπὸ τὴν μυρωδιὰ τοῦ μύρου. Λέγει τότε ἕνας ἀπὸ τοὺς μαθητάς του, ὁ Ἰούδας, ὁ υἱὸς τοῦ Σίμωνος ὁ Ἰσκαριώτης, ἐκεῖνος ποὺ θὰ τὸν παρέδιδε, «Γιατὶ δὲν ἐπουλήθηκε αὐτὸ τὸ μύρον γιὰ τριακόσια δηνάρια καὶ δὲν ἐδόθηκε εἰς τοὺς πτωχούς;». Αὐτὸ τὸ εἶπε ὄχι ἀπὸ ἐνδιαφέρον διὰ τοὺς πτωχούς, ἀλλὰ διότι ἦτο κλέπτης καὶ εἶχε τὸ ταμεῖον καὶ ἀφαιροῦσε ἐκεῖνα ποὺ ἔβαζαν μέσα.

Τότε εἶπε ὁ Ἰησοῦς, «Ἄφησέ την· διὰ τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τὸ ἐφύλαξε· διότι τοὺς πτωχοὺς τοὺς ἔχετε πάντοτε μαζί σας, ἐνῷ ἐμὲ δὲν μὲ ἔχετε πάντοτε. Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ἔμαθαν ὅτι εἶναι ἐκεῖ, καὶ ἦλθαν ὄχι μόνον διὰ τὸν Ἰησοῦν, ἀλλὰ καὶ διὰ νὰ ἰδοῦν τὸν Λάζαρον, τὸν ὁποῖον ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν. Οἱ ἀρχιερεῖς τότε ἀπεφάσισαν νὰ θανατώσουν καὶ τὸν Λάζαρον, διότι ἐξ αἰτίας του πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ἔφευγαν καὶ ἐπίστευαν στὸν Ἰησοῦν.

Τὴν ἑπομένην ἡμέραν πολὺς κόσμος ποὺ εἶχε ἔλθει εἰς τὴν ἑορτήν, ὅταν ἄκουσαν ὅτι ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, ἐπῆραν κλάδους ἀπὸ φοίνικας καὶ ἐβγῆκαν πρὸς προϋπάντησίν του καὶ ἔκραζαν, «Ὡσαννά, εὐλογημένος νὰ εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔρχεται εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ». Ὁ δὲ Ἰησοῦς εὑρῆκε ἕνα μικρὸν ὄνον, καὶ ἐκάθησε ἐπάνω του, καθὼς εἶναι γραμμένον, «Μὴ φοβᾶσαι, θυγατέρα Σιών, νά, ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθισμένος εἰς ἕνα πουλάρι ὄνου».

Τὰ λόγια αὐτὰ δὲν τὰ κατάλαβαν τότε οἱ μαθηταί του, ἀλλ’ ὅταν ἐδοξάσθηκε ὁ Ἰησοῦς, τότε θυμήθηκαν ὅτι αὐτὰ ἦσαν γραμμένα γι’ αὐτόν καὶ ὅτι τοῦ τὰ ἔκαναν. Ὁ δὲ κόσμος ποὺ ἦταν μαζί του ἔδινε μαρτυρίαν ὅτι ἐφώναξε τὸν Λάζαρον ἀπὸ τὸ μνῆμα καὶ τὸν ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ τὸν ὑποδέχθηκε ὁ κόσμος διότι ἄκουσαν ὅτι ἔκανε αὐτὸ τὸ θαῦμα.

Σήμερα :Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Αυριο: Αρων άρων σταύρωσον Αυτόν

 Περάσαμε αγαπητοί αδελφοί με την χάρη του Τριαδικού μας Θεού και εφέτος, μέσα από το αγωνιστικό στάδιο της Μ. Τεσσαρακοστής. Διήλθαμε την ανακαινιστική οδό της μετανοίας. Κολυμβήσαμε στο πέλαγος της νηστείας. Την ψυχωφελή πληρώσαμε Τεσσαρακοστή. Και σήμερα Κυριακή των Βαΐων, αναφωνούντες κι εμείς το «Ωσανά, ευλογημένος, ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου» μετά Βαΐων και κλάδων, εισερχόμεθα στην Αγία και Μ. Εβδομάδα. Προχωράμε στην κορύφωση του μεγίστου των Μυστηρίων. Της αφάτου δι’ ημάς Θείας οικονομίας. Στο μεγαλείο του Σταυρού, στο θαύμα του ζωογόνου Τάφου, στο θρίαμβο της Αναστάσεως.

Η Αγία και Μ. Εβδομάδα διανοίγεται και πάλι μπροστά μας. Το αποκορύφωμα και το επιστέγασμα της πνευματικής πορείας που ξεκινήσαμε την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου και που όλες αυτές τις ημέρες, έχοντας σ’ αυτήν στραμμένο το βλέμμα μας, με πόθο ιερό και καρδιά γεμάτη κατάνυξη ,φτάνουμε στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, στην εβδομάδα των Αγίων και Αχράντων Παθών.

Από τις 52 εβδομάδες που έχει όλος ο χρόνος μόνο η εβδομάδα των Παθών του Κυρίου, ονομάζεται Μεγάλη και Αγία. Γιατί; Ούτε τα ημερονύχτιά της είναι μεγαλύτερα, ούτε οι ώρες της. Ο ιερός Χρυσόστομος εξηγώντας την μοναδική αυτή ονομασία τονίζει: «Μεγάλη» λέγεται διότι «μεγάλα τινά και απόρρητα τυγχάνει τα υπάρξαντα ημίν εν αυτή αγαθά». Αληθώς Μέγας είναι Εκείνος που αποτελεί το κέντρο αναφοράς, λατρείας και τιμής κατά τη διάρκειά της. Μικροί και αδύναμοι οι άνθρωποι. Συγκλονισμένοι παρακολουθούν και συμμετέχουν στο δράμα του Γολγοθά, όπου πάσχει ο Μεγάλος Θεός. Ακόμη τα γεγονότα που συνέβησαν και που η αγία μας Ορθοδοξία αναπαριστά μέσα απ' την λατρεία της είναι μοναδικά και μεγάλα.

Πολλά γεγονότα, αναρίθμητα, έχει καταγράψει η ανθρωπίνη Ιστορία, μικροτέρας ή μεγαλυτέρας σημασίας για τις τύχες του κόσμου. Τα γεγονότα όμως που έλαβαν χώρα την Μεγάλη Εβδομάδα δεν μπορούν να συγκριθούν με όποιο άλλο ιστορικό συμβάν. Καμιά άλλη μάχη δεν μπορεί να συγκριθεί με τη μεγάλη μάχη που δόθηκε στο Γολγοθά και στο «κενό μνημείο» γιατί του διαβόλου καταλύθηκε τυραννία. Ο Παράδεισος ανοίχτηκε. Ο ουρανός προσπελάσιμος έγινε. Οι άνθρωποι με τους αγγέλους αναμείχτηκαν. Το μεσότοιχο του φραγμού σηκώθη. Είναι δηλαδή η Εβδομάδα αυτή αδελφοί μου μεγάλη γιατί μέσα σ’ αυτήν συγκαιφαλαιούται το θαύμα του Χριστιανισμού, τελεσιουργείται και τελειώνεται το μέγα και μοναδικό Μυστήριο της Θείας συγκαταβάσεως, κορυφώνεται η δόξα της Ορθοδοξίας. Είναι μεγάλη γιατί ο ίδιος ο Θεός, για χάρη δική μας οδηγείται στα άγια και σωτήρια και φρικτά πάθη. «Τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην. Και προ πάντων τον σταυρόν και τον θάνατον». Είναι μεγάλη γιατί…μεγάλη και η δική μας υποκρισία, ο εγωισμός, η αγνωμοσύνη, η κακία και η αχαριστία. Σήμερα με ενθουσιασμό φωνάζουμε «Ωσαννά», αύριο αλλόφρονες θα κραυγάζουμε «Σταυρωθήτω» .

Θριαμβευτική και μεγαλόπρεπος η είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα. Πλήθη αναρίθμητα συγκεντρώθηκαν για να ζητωκραυγάσουν τον Κύριο της ζωής και του θανάτου. Τον ανακαινιστή του κόσμου, τον αναμορφωτή της ζωής, τον αναμενόμενο Μεσσία. Τέτοια ήταν η υποδοχή ώστε, «Εισελθόντος αυτού εις Ιεροσόλυμα εσείσθη πάσα η πόλις».Αυτός προχωρεί και κλάιει. Εισέρχεται στη αγία πόλη. Εισέρχεται «καθήμενος επί πώλον όνου» πάνω σε ένα ταπεινό γαιδουράκι,γνωρίζοντας ότι στην κορυφή του Γολγοθά τον περιμένει ο Σταυρός. Δακρίζει γιατί γνωρίζει ότι όλος αυτός ο κόσμος, όλος αυτός ο ενθουσιασμός , αμέσως μετά άρδην θα μετατραπεί. Το μίσος, ο φθόνος, ο φανατισμός, η εκδίκηση, θα μεταβάλουν το «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου», σε «Αρων άρων σταύρωσον Αυτόν».Αλλά, η ιστορία αυτή είναι τόσο παλιά, μα και τόσο καινούρια. Ο Χριστός σταυρώθηκε μεν πριν 2000 χρόνια, αλλά έκτοτε συνεχίζει καθημερινά να ξανασταυρώνεται. Το «Ωσαννά» και το «Σταυρωθήτω», στο πρόσωπο του Χριστού είναι δυο έννοιες που ποτέ δεν ξεχώρισαν, ποτέ δεν έπαψαν να συνοδεύουν το Χριστό, και παράλληλα να είναι η πτώση και η ανάσταση η δική μας.

Ακούει και σήμερα ο Χριστός το «Σταυρωθήτω», από πολλούς και διαφόρους «Χριστοκάπηλους». Από αυτούς που το ευαγγέλιο στέκεται εμπόδιο στα άνομα σχέδια τους. Από αυτούς που βάζουν μέσα σε καλούπια τη διδασκαλία Του, που τον χρησιμοποιούν σύμφωνα με τα συμφέροντα τους, και τον εκμεταλλεύονται για τις προσωπικές τους επιδιώξεις. Ακούει το «Σταυρωθείτω» από αυτούς που δεν διστάζουν να τον ανταλλάξουν με το χρυσό στην πρώτη ευκαιρία, από αυτούς που εύκολα τον ξεπουλάνε και τον αποστρέφονται μη τυχόν και διακινδυνεύσουν τον ευδαιμονισμό τους, κάτι δικό τους.

Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, απ’ τους διώκτες της πίστεως, τους καταφρονητές της Εκκλησίας. Χιλιάδες οι στομφώδεις διαλέξεις, οι πομπώδεις στα τηλεοπτικά παράθυρα αμπελοφιλοσοφίες, ατέλειωτη η αμφισβήτηση από γνωστούς και μη εξαιρετέους αρνητές και Χριστομάχους . Σε τόνους μετριέται η μελάνη που καθημερινά χύνεται, με στόχο μοναδικό να σπιλωθεί το όνομα Του, να υβριστεί η θεότητα Του, να συκοφαντηθεί και να γελοιοποιηθεί η εκκλησία Του. Δηλητήριο δραστικότατο, περιτυλιγμένο με το χρυσόχαρτο, άλλοτε της ελευθερίας, άλλοτε της δημοκρατίας, άλλοτε της τέχνης, που προσπαθεί να δηλητηριάσει τις ψυχές και να κρημνίσει την πίστη. Μα ο Χριστός ξανασταυρώνεται και από μας τους ίδιους . Ως πρόβατον επί σφαγή ήχθη, σαν αρνάκι που το πάνε στην σφαγή πήγε ο Χριστός, « εαυτόν παρεδίδου υπερ της του κόσμους ζωής » χωρίς να βγάλει λέξη, χωρίς να παραπονεθεί για όλα όσα του καταμαρτυρούσαν και τελικά σταυρώθηκε και πέθανε για εμάς που τον καταδικάσαμε, που τον κατακρίναμε και τον κατακρίνουμε και σήμερα, που τον βλασφημούμε αυτόν και της Εκκλησία Του, που τον συκοφαντήσαμε, που τον πουλήσαμε για 30 αργύρια. που τον θανατώσαμε.

Ας γονατίσουμε αγαπητοί αδελφοί μου αυτήν την Αγία εβδομάδα. Ας κλάψει ο καθένας για τα δικά του πάθη και τις δικές του αμαρτίες, ας θρηνήσει για τις πράξεις του ο καθένας μας, κληρικοί λαικοί, πλούσιο και φτωχοί… ώστε να υποδεχτούμε την Σταύρωση και την Ανάστασή του με καθαρή ψυχή και καρδιά ανανεωμένοι και εσωτερικά αναγεννημένοι. Να σταυρώσουμε τις σκέψεις μας και τα αμαρτωλά εργα μας. Οφείλουμε και εμείς δηλαδή με κεκαθαρμενες διανοίες να συμπορευθούμε και να συσταυρωθούμε με τον Χριστό. Μην περάσει η εβδομάδα αυτή αγαπητοί σαν μια κοινή εβδομάδα και μετά γυρίσουμε πάλι στα ίδια. Μην περάσει η εβδομάδα αυτή και δούμε τα γεγονότα Της με μάτι με ένα μάτι τυπικό, με ένα ματι απαθείας ή συμφεροντολογικά και μετά επιστρέψουμε στα ίδια και χειρότερα.. Οφείλουμε να δούμε την Μεγ Εβδομάδα με μάτι πίστεως, πίστεως πραγματικής και όχι επιφανειακής. Γιατί μόνο με το μάτι της πίστεως θα μπορέσουμε ν ατενίσουμε το μυστήριο που κρύβει ο Σταυρός και η Ανάσταση, γιατί μόνο με το μάτι της πίστεως θα μπορέσουμενα βιώσουμε ένα Πάσχα Άγιο. ΑΜΗΝ

Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου

 

Θέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάϊα και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του ουρανού, ας είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!

Κυριακή των Βαίων: Η τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής

 Η Κυριακή μετά το Σάββατο του Λαζάρου είναι η Κυριακή των Βαΐων. Πρόκειται για την τελευταία Κυριακή της Σαρακοστής και ταυτόχρονα την πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας. Ημέρα αφιερωμένη στην είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ. Όπως μας αναφέρουν οι Ευαγγελιστές, την επόμενη ημέρα της αναστάσεως του Λαζάρου, ο Ιησούς ζήτησε από τους μαθητές του, να του βρουν ένα γαϊδουράκι. Πάνω σε αυτό σκόπευε να πάει στην Ιερουσαλήμ. Εκείνες τις ημέρες είχε μαζευτεί πολύς κόσμος στην πόλη, για τον εορτασμό του Εβραϊκού Πάσχα. Το Εβραϊκό Πάσχα ήταν γιορτή που γινόταν σε ανάμνηση της απελευθέρωσης των Εβραίων από τους Αιγύπτιους. Πάνω στο γαϊδουράκι, λοιπόν, εισήλθε ο Ιησούς στην Ιερή Πόλη. Ο λαός είχε ήδη μάθει για την Ανάσταση του Λαζάρου, αφού η Βηθανία απήχε μόλις 2,5 χιλιόμετρα από την Ιερουσαλήμ. Τόσο το θαύμα στην Βηθανία, όσο και η υπόλοιπη «δράση» του Ιησού, οδήγησαν τον λαό να τον υποδεχθεί όπως όριζε το εθιμοτυπικό της υποδοχής βασιλέων. Έστρωσαν κλαδιά (βάγια στα εβραϊκά) φοινίκων στους δρόμους από όπου περνούσε ο Χριστός με το γαϊδουράκι και Τον επευφημούσαν τραγουδώντας «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ» (Ιωάν.12:13). Από τα βάια, πήρε το όνομα της η ημέρα αυτή. Με την είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ ξεκινά το Θείο Δράμα. Επειδή όμως ταυτόχρονα γιορτάζεται η είσοδος του ως Βασιλέας στην Ιερουσαλήμ, η Εκκλησία καλεί τους πιστούς να γιορτάσουν καταλύοντας την νηστεία και επιτρέποντας την βρώση ψαριών.

Στις μέρες μας, την Κυριακή των Βαΐων, όλες οι εκκλησίες στολίζονται με βάια. Επειδή στον ελλαδικό χώρο οι φοίνικες δεν απαντώνται συχνά, για τον στολισμό χρησιμοποιούνται κλαδάκια δάφνης, ιτιάς, ελιάς ή μυρτιάς. Τα κλαδάκια αυτά μετά το πέρας της λειτουργίας, μοιράζονται στους πιστούς. Ο λαός μας πιστεύει ότι τα βάια αυτά, έχουν ιαματικές και αποτρεπτικές για το κακό ιδιότητες. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας με τα βάια αυτά, «χτυπούν» τις έγκυες γυναίκες πιστεύοντας ότι θα γεννήσουν έτσι πιο εύκολα. Σε άλλες, κρεμούν τα βάια στις πόρτες των σπιτιών σαν φυλακτό. Σε δύο περιοχές, όμως, η Κυριακή των Βαΐων, έχει ξεχωριστή σημασία. Στην Κέρκυρα, γίνεται μεγάλη λιτανεία του Σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα. Η λιτανεία αυτή ξεκίνησε το 1630. Οι Κερκυραίοι τιμούν έτσι τον Άγιο τους, που απάλλαξε το νησί από την Πανώλη το 1629. Ιδιαίτερους εορτασμούς έχουμε και στο Μεσολόγγι. Την Κυριακή των Βαΐων του 1826, έγινε η μεγάλη Έξοδος του Μεσολογγίου. Οι γιορτές γίνονται προς τιμή των αγωνιστών που έπεσαν εκείνη την ημέρα.

Η Έξοδος του Μεσολογγίου μέσα στο ψηφιδωτό του χρόνου

Τρία χρόνια μετά την αποτυχημένη απόπειρα κατάληψης του Μεσολογγίου από τους Κιουταχή και Ομέρ Βρυώνη, ο Σουλτάνος επανήλθε με νέο σχέδιο. Ανέθεσε και πάλι στον νικητή της Μάχης του Πέτα, Κιουταχή, να καταλάβει την πόλη, συνδυάζοντας αυτή τη φορά την επιχείρηση με την εκστρατεία του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Με μια πανίσχυρη στρατιά 20.000 ανδρών, ο Κιουταχής ξεκίνησε από τα Τρίκαλα στα τέλη Φεβρουαρίου του 1825 και στις 15 Απριλίου 1825 έφθασε προ του Μεσολογγίου.Αμέσως άρχισε την πολιορκία της πόλεως, η οποία μπορεί να χωρισθεί σε δύο περιόδους: α) 15 Απριλίου έως 12 Δεκεμβρίου 1825 και β) 25 Δεκεμβρίου 1825 έως τις 11 Απριλίου 1826. Χωρίς σημαντική βοήθεια από τους υπόλοιπους Έλληνες, λόγω του εμφυλίου πολέμου, και έχοντας να αντιμετωπίσουν υπέρτερες εχθρικές δυνάμεις, οι 12.000 ψυχές του Μεσολογγίου αντιστάθηκαν καρτερικά επί ένα χρόνο. Την οργάνωση της άμυνας ανέλαβε τριμελής επιτροπή υπό τους Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλο, Δημήτριο Θέμελη και Γεώργιο Καναβό.

Το φρούριο της πόλεως μετά την πρώτη πολιορκία είχε βελτιωθεί, κατόπιν των προσπαθειών του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, του Βύρωνα και του μηχανικού Μιχαήλ Κοκκίνη. Η τάφρος έγινε βαθύτερη, ο μικρός περίβολος ενισχύθηκε με πύργους και πολύγωνα προτειχίσματα, πάνω στα οποία τοποθετήθηκαν 48 τηλεβόλα και 4 βομβοβόλα. Η νησίδα Βασιλάδι, μεταξύ της λιμνοθάλασσας και της θάλασσας, έγινε ένα είδος προκεχωρημένου οχυρού. Εκεί τοποθετήθηκαν 6 πυροβόλα και συγκεντρώθηκαν 2.000 γυναικόπαιδα για να μην επιβαρύνουν τη φρουρά της πόλης. Εντός του Μεσολογγίου υπήρχαν 10.000 άτομα, εκ των οποίων 4.000 άνδρες, άριστοι πολεμιστές από την Ήπειρο και την Αιτωλοακαρνανία και ακόμη 1.000 άνδρες, δυνάμενοι να φέρουν όπλα.Κατά την πρώτη φάση της πολιορκίας (15 Απριλίου - 12 Δεκεμβρίου 1825) το Μεσολόγγι πολιορκήθηκε μόνο από τις δυνάμεις του Κιουταχή. Οι επιθέσεις τους συντρίβονταν εύκολα ή δύσκολα από τους υπερασπιστές της πόλης. Εξάλλου, ο από θαλάσσης αποκλεισμός δεν ήταν ισχυρός και επανειλημμένως διασπάσθηκε από τον στόλο του Μιαούλη, ο οποίος ενίσχυε με πολεμοφόδια και τρόφιμα τους πολιορκούμενους. Στις 24 Ιουλίου, 1000 ρουμελιώτες πολεμιστές υπό τον Γεώργιο Καραϊσκάκη ανάγκασαν τον Κιουταχή να αποσύρει τις δυνάμεις του στις υπώρειες του όρους Ζυγός, χαλαρώνοντας την πολιορκία του Μεσολογγίου. Αλλά και ο τουρκικός στόλος, παρενοχλούμενος από τον ελληνικό, αναγκάσθηκε να ζητήσει καταφύγιο στην αγγλοκρατούμενη Κεφαλληνία.

Στις 5 Αυγούστου ο Κίτσος Τζαβέλλας, επικεφαλής δυνάμεως Σουλιωτών πολεμιστών, εισήλθε στην πόλη, αναπτερώνοντας το ηθικό των πολιορκουμένων. Όμως, στις αρχές Νοεμβρίου, ο κοινός στόλος Τούρκων και Αιγυπτίων αποβίβασε 8.000 αιγύπτιους στρατιώτες κι ένα μήνα αργότερα κατέφθασε στην περιοχή ο Ιμπραήμ που είχε σχεδόν καταστείλει την Επανάσταση στην Πελοπόννησο. Τούρκοι, Τουρκαλβανοί και Αιγύπτιοι αριθμούσαν 25.000 άνδρες, με σύγχρονο πυροβολικό, που διοικούσαν γάλλοι αξιωματικοί. Οι Έλληνες είχαν να αντιπαρατάξουν 4.000 μαχητές.

Στις 25 Δεκεμβρίου 1825 άρχισε η δεύτερη φάση της πολιορκίας του Μεσολογγίου. Όπως και στην πρώτη πολιορκία, πάλι υπήρξε διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο πασάδων. Ο αιγύπτιος Ιμπραήμ επεχείρησε με τις δικές του δυνάμεις να καταλάβει το Μεσολόγγι στις 16 Ιανουαρίου 1826. Απέτυχε, όμως, και αναγκάσθηκε να συμπράξει μετά του Κιουταχή. Οι δύο στρατοί κατέστησαν ασφυκτική την πολιορκία με ανηλεή κανονιοβολισμό του Μεσολογγίου και με την κατάληψη των στρατηγικής σημασίας νησίδων Βασιλάδι (25 Φεβρουαρίου) και Κλείσοβας (25 Μαρτίου). Μετά την πτώση των δύο νησίδων, η θέση των πολιορκουμένων κατέστη δεινή, μετά και την αποτυχία του Μιαούλη να διασπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό.

Η κατάσταση πλέον μέσα στην πόλη είχε φθάσει σε οριακό σημείο. Τρόφιμα δεν υπήρχαν και οι πολιορκούμενοι (γυναίκες, παιδιά, τραυματίες, γέροντες και μαχητές) σιτίζονταν με φύκια, δέρματα, ποντίκια και γάτες! Υπό τις συνθήκες αυτές, που καθιστούσαν αδύνατη την αποτελεσματική υπεράσπιση της πόλης, αποφασίστηκε σε συμβούλιο οπλαρχηγών και προκρίτων στις 6 Απριλίου η έξοδος και ορίστηκε γι' αυτή, η νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου προς Κυριακή των Βαΐων (9 προς 10 Απριλίου). Τα μεσάνυχτα, σύμφωνα με το σχέδιο, χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, υπό τους Δημήτριο Μακρή, Νότη Μπότσαρη και Κίτσο Τζαβέλα, με την ελπίδα να διασπάσουν τις εχθρικές γραμμές, επωφελούμενοι από τον αιφνιδιασμό των πολιορκητών. Νωρίτερα είχαν σκοτώσει τους τούρκους αιχμαλώτους, ενώ στην πόλη παρέμειναν τραυματίες και γέροι.

Όμως, το σχέδιο της εξόδου, είτε προδόθηκε, είτε δεν εφαρμόστηκε σωστά κι έτσι οι δυνάμεις του Ιμπραήμ κατέσφαξαν με τα γιαταγάνια τούς μαχητές της ελευθερίας. Στο μεταξύ, μέσα στο Μεσολόγγι είχαν αρχίσει οι σφαγές από τους Τουρκοαιγύπτιους, που είχαν εισβάλει από άλλο σημείο της πόλης. Σε πολλά σημεία σημειώθηκαν δραματικές σκηνές: ο δημογέροντας Χρήστος Καψάλης, όταν κυκλώθηκε από τους εισβολείς στο σπίτι του, όπου είχαν συγκεντρωθεί τραυματίες, γέροντες και γυναικόπαιδα, έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη, ενώ ο μητροπολίτης Ρωγών Ιωσήφ ανατίναξε τον Ανεμόμυλο, στην τελευταία πράξη αντίστασης, όταν κυκλώθηκε από τους εχθρούς. Το πρωί της 10ης Απριλίου, ανήμερα των Βαΐων, η οθωμανική ημισέληνος κυμάτιζε στα χαλάσματα του Μεσολογγίου.Οι πληροφορίες για τις απώλειες των Ελλήνων κατά την πολιορκία και την έξοδο είναι αντιφατικές. Πιθανότερο φαίνεται ότι από τους 3.000 που πήραν μέρος στην έξοδο, οι 1.700 έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι. Ανάμεσα στους νεκρούς, ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, ο Μιχαήλ Κοκκίνης, ο Αθανάσιος Ραζηκότσικας, ο Νικόλαος Στορνάρης, ο γερμανός εκδότης της εφημερίδας «Ελληνικά Χρονικά» Ιάκωβος Μάγιερ και άλλοι γερμανοί φιλέλληνες. Γύρω στα 6.000 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν για να πουληθούν στη Μεθώνη και στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης και της Αλεξάνδρειας. Οι απώλειες για τους τουρκοαιγύπτιους εισβολής ανήλθαν σε 5.000 άνδρες.

Η Επανάσταση μετά την πτώση του Μεσολογγίου είχε σχεδόν κατασταλεί. Η φλόγα της, όμως, παρέμεινε άσβεστη, καθώς η ήττα μετατράπηκε σε νίκη. Ένα νέο κύμα φιλελληνισμού αναδύθηκε μετά την αμαύρωση του Αγώνα, εξαιτίας του εμφύλιου σπαραγμού. Αυτό με τη σειρά του επηρέασε εμμέσως την ευρωπαϊκή διπλωματία για τα εθνικά δίκαια των Ελλήνων. Πολλά έργα, ζωγραφικά, λογοτεχνικά και άλλα, απαθανάτισαν τη θυσία των Μεσολογγιτών. Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός έγραψε την ημιτελή ποιητική του σύνθεση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», με τους γνωστούς στίχους :

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.

Τα μάτια η πείνα εμαύρισε' στα μάτια η μάνα μνέει'

Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:

«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ΄έχω γω στο χέρι;

Οπού συ μου ΄γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει»

Αμέσως μετά την κατάληψη του Μεσολογγίου, ο Κιουταχής με τον στρατό του κατευθύνθηκε προς την Ανατολική Στερεά Ελλάδα, με αντικειμενικό σκοπό την κατάληψη της Αττικής. Ο Ιμπραήμ επανήλθε στην Πελοπόννησο για να εξαλείψει και τις τελευταίες εστίες αντίστασης σε Μάνη και Αργολίδα.Το Μεσολόγγι απελευθερώθηκε στις 11 Μαΐου 1829. Το 1937 αναγνωρίστηκε ως «Ιερά Πόλις» και η Κυριακή των Βαΐων ορίστηκε ως επέτειος της εξόδου.

Ιερά Πόλις Μεσολογγίου : «Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον από τούτο το αλωνάκι»

 Η Ηρωική έξοδος του Μεσολογγίου αποτελεί ίσως την κορυφαία και την πιο συγκινητική στιγμή του Αγώνα της Εθνικής μας παλιγγενεσίας. Η έξοδος ήταν η κατάληξη ενός άνισου με όρους αριθμητικής σύγκρισης, αγώνα μεταξύ αναρίθμητων Τούρκων και λιγοστών Ελλήνων και φιλελλήνων υπερασπιστών της ιερής πόλης του Μεσολογγίου.

Η θυσία του Μεσολογγίου που επί 12 ολόκληρους μήνες αντιστάθηκε ηρωικά, προώθησε το ελληνικό ζήτημα, όσο καμιά άλλη ελληνική νίκη: πλημμύρισε τους άλλους Έλληνες και τους Ευρωπαίους με αισθήματα θαυμασμού για τους άνδρες της φρουράς και τον ηρωικό πληθυσμό του Μεσολογγίου. Πραγματικά σπάνια συναντά κανείς στις σελίδες της ιστορίας παραδείγματα παρόμοιας υπεράνθρωπης ψυχικής αντοχής οι φλόγες του Μεσολογγίου και η συνειδητή θυσία των αγωνιστών θέρμαναν τις καρδιές των πολιτισμένων λαών και τους ξεσήκωσαν σε μία αληθινή σταυροφορία για την απελευθέρωση ψυχικής αντοχής.

Οι φλόγες του Μεσολογγίου και η συνειδητή θυσία των αγωνιστών θέρμαναν τις καρδιές των πολιτισμένων και τους ξεσήκωσαν σε μια αληθινή σταυροφορία για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους.Ο εθνικός μας ποιητής ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ , εμπνεύστηκε το κορυφαίο έργο της ποίησης του, τους «Ελευθέρους Πολιορκημένους», από τον αγώνα των εγκλωβισμένων στο Μεσολόγγι και την ηρωική τους έξοδο, παρουσιάζοντας τους αγωνιστές να φτάνουν στο επίπεδο της αγιοποίησης μέσα από το διαρκή αγώνα για την ελευθερία και τη διατήρηση της αξιοπρέπειάς τους. Πολύ χαρακτηριστικά αφήνει να διαφανεί ένα ανυπέρβλητο εθνικό και ανθρωπιστικό μήνυμα από τη θυσία των μαρτύρων της Εξόδου: η προσήλωση στο χρέος της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας είναι αυτή που καταξιώνει τον άνθρωπο ως ανώτερη ύπαρξη επιβεβαιώνοντας το ηθικό του βάθος και τη δυνατότητα για την προσέγγιση της αυτοσυνειδησίας.

Σήμερα που οι λέξεις ΕΘΝΟΣ και ΠΑΤΡΙΔΑ τείνουν να μπούν στο περιθώριο καθώς το παγκόσμιο αρχίζει να υπερκαλύπτει το εθνικό, ως Έλληνες οφείλουμε να σκεπτόμαστε το εθνικό και ιστορικό μας χρέος απέναντι στους προγόνους μας, έχοντας ως οδηγό ζωής στην ψυχή μας τους μάρτυρες της Εξόδου του Μεσολογγίου.Η σημερινή επέτειος όπως και κάθε επέτειος, πρέπει να είναι αφορμή για να βγάλουμε μερικά χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον της εθνικής μας ιστορίας. Πρέπει να αναζητήσουμε, πόσο μέλλον έχει το παρελθόν μας και πόσο σημαντικό είναι για μας, σήμερα να το αναδείξουμε και να το προστατεύσουμε, όχι ως μουσειακό είδος αλλά ως ζώσα πραγματικότητα, ως πρότυπο προς μίμηση.

Όλες οι μορφές αυτοεπιβεβαίωσης συνδέονται με μία έντονη ανάγκη συνέχειας. Είναι η αναγκαιότητα να ενταχθεί σε μια συνέχεια η οποία βυθίζει τις ρίζες της σ’ένα απόμακρο παρελθόν και μπορεί έτσι καλύτερα να εγγυηθεί πώς έχει και μέλλον. Μέλλον έχει μόνο όποιος κατορθώνει να είναι ελεύθερος μέσα σε ένα κόσμο που επικρατεί το δίκαιο του ισχυρότερου.

Ίσως όλα αυτά να ακούγονται κοινότυπα και να θεωρούνται αυτονόητα. Σε καιρό όμως ειρήνης και ελευθερίας η υπόμνηση των αυτονοήτων εξασφαλίζει το υπέρτατο αυτονόητο αγαθό, την ίδια τη ζωή και τις αξίες της.Έχοντας κατά νου , το εθνικό και ανθρωπιστικό μήνυμα της Εξόδου, ας το κάνει ο καθένας μας οδηγό για την καθημερινή του ζωή. Η ηθική και εθνική ελευθερία είναι τα προαπαιτούμενα της αξιοπρέπειας που δυστυχώς τόσο λείπει από τις συμπεριφορές της εποχής μας

Η συμβολή της Εκκλησίας στην παλιγγενεσία του 1821

 Σε όλη την διάρκεια της Οθωμανικής δουλείας, η ορθόδοξη Εκκλησία υπήρξε η κιβωτός της σωτηρίας του ελληνικού Γένους και η δύναμη εκείνη που, με το ποιμαντικό και εθνικό έργο της, προετοίμασε τον υπόδουλο ελληνισμό να αγωνισθεί και να κερδίσει την ελευθερία του. Αμέσως μετά την υποταγή του Βυζαντίου στους Οθωμανούς, η Εκκλησία διαισθάνθηκε τον κίνδυνο του εξαφανισμού του ελληνικού Γένους και γι’ αυτό αναζήτησε με αίσθημα ευθύνης αποτελεσματικούς τρόπους αντιστάσεως. Αντιλήφθηκε ότι μόνο η διατήρηση της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης θα ενίσχυε την υπομονή, τη συνοχή και την καρτερία του Γένους στα δεινά της μακράς δουλείας• η εμμονή δηλαδή στην πίστη των πατέρων θα διατηρούσε την ιστορική συνέχεια και την αυτοσυνειδησία του ελληνικού έθνους. Έτσι με όλες τις περιορισμένες, λόγω της σκλαβιάς, δυνάμεις της, η Εκκλησία καλλιέργησε το χριστιανικό ήθος και τον ορθόδοξο λειτουργικό τρόπο ζωής. Διατήρησε τη γλώσσα και την ιστορία μαζί με την ελπίδα της ελευθερίας. Η ελληνορθόδοξη πίστη και παράδοση συνιστούν πλέον την ταυτότητα του υπόδουλου ελληνισμού και την ειδοποιό διαφορά έναντι των μουσουλμάνων Οθωμανών.

Αν η Εκκλησία δεν αναλάμβανε τότε να διαπαιδαγωγήσει εκκλησιαστικώς και εθνικώς τα υπόδουλα τέκνα της, όλα αυτά θα ήταν αδύνατον να επιτευχθούν μέσα στο σκοτάδι της αμάθειας που επέφερε η οθωμανική δουλεία. Με τα «κρυφά σχολειά» κατ’ αρχάς, αλλά και με άλλα μεγαλύτερα σχολεία, όταν το επέτρεψαν οι περιστάσεις, προσέφερε τις δυνατότητες μαθήσεως της παλαιάς ελληνικής παιδείας, εκαλλιέργησε και διατήρησε την εθνική συνείδηση και σφυρηλάτησε το εθνικό και θρησκευτικό φρόνημα των υποδούλων Ελλήνων. Έτσι η σχέση ελληνικής παιδείας και Εκκλησίας κατέστη αδιάρρηκτη, η δε «πάτριος πίστις» αποτέλεσε «το μόνον προτιμώτατον και αναγκαιότατον» αγαθό εθνικής σωτηρίας. Για τα ιδανικά αυτά θυσιάσθηκε πλήθος νεομαρτύρων και εθνομαρτύρων, δεκάδες χιλιάδες κληρικοί μαρτύρησαν «υπέρ πίστεως και πατρίδος» και ο μαρτυρικός τους θάνατος συνετέλεσε τα μέγιστα στην προετοιμασία του Γένους για την παλιγγενεσία του 1821 αλλά και στη τροφοδότηση της αγωνιστικότητας και της ελπίδας

H έξοδος του Μεσολογγίου

 Αξίζει να επισκέπτεται κάποιος συχνά το Μεσολόγγι. Την "Ιεράν Πολιν Μεσολογγίου" όπως 'εχει καταγραφεί όχι μόνο στις επίσημες αποφάσεις τας Ελληνικής Πολιτείας, αλλά και στην καρδιά όλων την Ελλήνων και Φιλελλήνων. Ειδικά αυτές τις ημέρες του Απριλίου, όταν η χαρμολύπη κυριαρχεί στις εκκλησιαστικές μας Ακολουθίες και όταν προετοιμαζόμαστε να τιμήσουμε τα Πάθη και την Ανάσταση του Θεανθρώπου! Αξίζει να επισκέπτεται κάποιος το Μεσολόγγι και να θυμάται την ηρωική Έξοδο την Ελευθέρων Πολιορκημένων πού έγινε μετά τα μεσάνυκτα του Σαββάτου του Λαζάρου, ξημερώνοντας η Κυριακή των Βαΐων του 1826. Αξίζει να ξαναδιαβάζουμε την ιστορία του Μεσολογγίου με τις δύο πολιορκίες και με την θαυμαστή αντίσταση των αγωνιστών και των αμάχων. Αξίζει να ξαναμελετούμε το εξαίσιο ποίημα του Διονυσίου Σολωμού , τούς «Ελεύθερους Πολορκημένους», το οποίο έμεινε ανολοκλήρωτο παρά τα τρία σχεδιάσματα πού ξέρουμε.

«Δεν τούς βαραίνει ο πόλεμος, μα έγινε πνοή τους»!

"Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης του Μεσολογγίου", γράφει πολύ σωστά η ειδική πινακίδα πού έχει τοποθετήσει ο Δήμος στην είσοδο της Ιεράς Πόλεως. Τα μηνύματα και τα διδάγματα από το ήθος και τον αγώνα των πολιορκημένων είναι πανανθρώπινα. Όπως Οικουμενική είναι η διάσταση της Ιστορίας μας, της Ελληνορθοδόξου παραδόσεώς μας, διότι πανανθρώπινες αξίες ενέπνευσαν τις μεγαλύτερες στιγμές του Ελληνισμού. Στο πολιορκημένο Μεσολόγγι του 1825 - 1826 συγκεντρώνονται γενναίοι και γενναίες όχι μόνο από την πόλη και τις γύρω περιοχές. Εκπροσωπούνται οι Σουλιώτες με τον Νότη Μπότσαρη και πολλούς άλλους, οι Θεσσαλοί με τον Επίσκοπο και Εθνομάρτυρα Ρωγών Ιωσήφ, οι Μακεδόνες με τον αγωνιστή και ιστοριογράφο Νικόλαο Κασομούλη και με ένα από τα πολλά παιδιά του Σερραίου Εμμανουήλ Παπά. Οι νησιώτες με τον Μιαούλη και τον στόλο προσπαθούν να βοηθήσουν από την θάλασσα, άλλοτε το καταφέρνουν, άλλοτε όχι. Οι Επτανήσιοι μας χάρισαν τον Σολωμό, τον ποιητή πού κατέστησε κτήμα ες αεί για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο τα μηνύματα του Μεσολογγίου. Και οι Φιλέλληνες ήσάν εκεί. Στην πρώτη φάση της πολιορκίας με τον Λόρδο Βύρωνα , A οποίος πέθανε το 1824. Στην δεύτερη φάση έχουν λαμπρό εκπρόσωπο τον Ιωάννη Ιάκωβο Μάγερ, τον Ελβετό τυπογράφο και δημοσιογράφο, A οποίος εξέδιδε τα «Ελληνικά Χρονικά» και διέσωσε για τούς μεταγενεστέρους πολλές λεπτομέρειες από την πολιορκία.

Στον αγώνα και στην αγωνιά πριν από την Έξοδο ήταν παρούσες όλες οι ηλικίες. Αι γενεαί πάσαι. Άνδρες και γυναίκες μάχονται με τον δικό τους τρόπο ο καθένας. ακόμη και οι έφηβοι. Τον γυναικείο ηρωισμό εκπροσωπεί η Τασούλα Γυφτογιάννη. Τούς προχωρημένους στην ηλικία εκπροσωπεί ο Χρήστος Καψάλης πού ανατινάχθηκε ηρωικά , Όπως έκανε μετά από λίγο και A Επίσκοπος. Την ώριμη νεότητα αντιπροσωπεύει επαξίως ο μόλις 26 ετών πρόκριτος Θανάσης Ραζηκότσικας. Και η γενιά των δεκαπεντάχρονων με επικεφαλής τον Νταή Γορίλα οδηγεί τα πριάρια (πλοιάρια) στην λιμνοθάλασσα και μεταφέρει Άνδρες και εφόδια στους υπερασπιστές των μικρών νησιών . Απέναντι τους ο στρατός του Κιουταχή και του Ιμπραήμ και ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος.

Ο ορθόδοξος κλήρος, πάντα πρωτοπόρος στις εθνικές επάλξεις, ήταν εκεί, με τον Επίσκοπο Ιωσήφ, τούς ιερείς, τούς μοναχούς. Βοηθός του Μητροπολίτου Άρτης Πορφυρίου, ο Ιωσήφ έφερε τον τίτλο του Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης, από μία παλαιά επισκοπή στην περιοχή της Πρέβεζας. Ο Επίσκοπος συνέταξε την απόφαση και το σχέδιο της Εξόδου, μαζί με τούς προκρίτους και τούς οπλαρχηγούς και το υπαγόρευσε Στον λόγιο Κοζανίτη Νικόλαο Κασομούλη. Από αυτόν έχουμε και την καλύτερη περιγραφή της Εξόδου Στο τρίτομο έργο του Ενθυμήματα Στρατιωτικά. Λίγες ώρες πριν από την Έξοδο, ο Επίσκοπος μεταδίδει την Θεία Κοινωνία σε όλους μικρούς και μεγάλους πολεμιστές και γυναικόπαιδα. Η Ορθόδοξη Πίστη στήριξε και χαλύβδωσε το φρόνημα των πολιορκημένων και τούς ενεφύσησε ελπίδα και αγωνιστικότητα. Η Έξοδος του Μεσολογγίου είναι η αποκρυστάλλωση των αξιών της ελληνορθόδοξου παραδόσεως. Αυτή η παράδοση μας κράτησε όρθιους μέχρι σήμερα παρά τις πτώσεις, τις αλώσεις, τις διχόνοιες. Είναι μια παράδοση πού αρδεύεται από την συνέχεια και την διαχρονική πορεία του Ελληνισμού, από τον Όμηρο μέχρι τον Κυπριακό Αγώνα. Συνδυάζει ό,τι ηρωικό γέννησε αυτός ο λαός με την Πίστη Στον Χριστό και με την προσευχή προς την Υπέρμαχο Στρατηγό. Είναι μία παράδοση πού διαλαλεί εις το διηνεκές ότι οι ελεύθεροι άνθρωποι δεν παραδίδονται έστω και αν είναι λίγοι απέναντι σε πολλαπλάσιους αντιπάλους. Η φρουρά πέφτει μαχόμενη ή εξέρχεται ηρωικώς . Ου καταισχυνώ όπλα τα ιερά........

Επισκέπτομαι το Μεσολόγγι και αναλογίζομαι την τελευταία σύσκεψη πού έγινε Στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής κοντά Στον σημερινό Κήπο των Ηρώων. Εκεί με σταθερό χέρι, παρά την ψυχική φόρτιση, κατέγραψαν το σχέδιο: «εν ονόματι της Αγίας Τριάδος...... Θεωρούντες ότι μας εξέλιπεν κάθε ελπίς βοηθείας και προμηθείας , τόσον από την θάλασσαν καθώς και από την ξηράν ώστε να δυνηθώμεν να βαστάξωμεν, ενώ ευρισκόμεθα νικηταί του εχθρού, αποφασίσαμεν ομοφώνως: Η έξοδος μας να γίνη βράδυ εις τας δύο ώρας της νυκτός 10 Απριλίου, ημέραν Σάββατο και ξημερώνοντας των Βαΐων, κατά το εξής σχέδιον, ή έλθη ή Δεν έλθη βοήθεια......».

Το Μεσολόγγι σταυρώθηκε, αλλά αναστήθηκε. Και βροντοφωνάζει ανά τούς αιώνες ότι «Χριστός Ανέστη! Η Ελλάς Ανέστη! ».

Η απόφαση για την πραγματοποίηση της ηρωικής εξόδου του Μεσολογγίου

 

            

  «Εν ονόματι της Αγίας Τριάδος

Βλέποντες τον εαυτόν μας, το στράτευμα και τους πολίτας εν γένει μικρούς και μεγάλους παρ’ ελπίδαν υστερημένους από όλα τα κατεπείγοντα αναγκαία της ζωής προ 40 ημέρας και ότι εκπληρώσαμεν τα χρέη μας ως πιστοί στρατιώται της πατρίδος εις την στενήν πολιορκίαν ταύτην και ότι, εάν μίαν ημέραν υπομείνωμεν περισσότερον, θέλομεν αποθάνει όρθιοι εις τους δρόμους όλοι.

Θεωρούντες εκ του άλλου ότι μας εξέλιπεν κάθε ελπίς βοηθείας και προμηθείας, τόσον από την θάλασσαν καθώς και από την ξηράν ώστε να δυνηθώμεν να βαστάξωμεν, ενώ ευρισκόμεθα νικηταί του εχθρού, αποφασίσαμεν ομοφώνως:

Η έξοδός μας να γίνη βράδυ εις τας δύο ώρας της νυκτός 10 Απριλίου, ημέρα Σάββατον και ξημερώνοντας των Βαΐων, κατά το εξής σχέδιον, ή έλθη ή δεν έλθη βοήθεια:

Α΄. - Όλοι οι Οπλαρχηγοί οι από την δάμπιαν του Στορνάρη έως εις την δάμπιαν του Μακρή, με τους υπό την οδηγίαν των, μία κολώνα, να ριχθούν εις την δάμπιαν του εχθρού εις την ακρογιαλιάν, εις το δεξιόν. Η σημαία του στρατηγού Νότη Βότζιαρη θέλει μείνει ανοικτή, ως οδηγός του σώματος τούτου. Ο στρατηγός Μακρής να την συνοδεύση με ειδήμονας, όπου γνωρίζουν τον τόπον.

Β΄. - Όλοι οι Οπλαρχηγοί οι από την δάμπιαν του στρατηγού Μακρή έως εις την Μαρμαρούν με τους υπό την οδηγίαν των, μία κολώνα όλοι, να ριχθούν εις τον προμαχώνα αριστερά κατά των εχθρών. Ο στρατηγός Μακρής, με την σημαίαν του ανοικτήν, θέλει είναι οδηγός του σώματος τούτου, αριστερά.

Γ΄. - Δια να μη μπερδευθή το Στράτευμα με ταις φαμελλιαίς, δίδεται το γεφύρι της δάμπιας του Στορνάρη, και όλοι οι φαμελλίται, εντόπιοι και ξένοι, να ταις συνοδεύσουν και να διαβούν απ’ εκεί. Τα δύο γεφύρια είναι το μεν δια την δεξιάν κολώναν και το της Λουνέττας δια την αριστεράν.

Δ΄. - Κάθε οπλαρχηγός να σηκώνη τους στρατιώτας του ανά έναν από τον προμαχώνα του, ώστε ο τόπος να μείνη εύκαιρος έως εις την ύστερην ώραν.

Ε΄. - Οι από την Μαρμαρούν, άμα σκοτειδιάση, να τραβηχθούν από ένας-ένας και να σταθούν εις την δάμπιαν του Χορμόβα.

ΣΤ΄. - Ο Τζιαβέλας, με όλον το Βοηθητικόν σώμα, να μείνη οπισθοφυλακή× αυτός με όλους θέλει περιέλθει όλον τον γύρον του Φρουρίου να δώση την είδησιν εις όλους και να τους πάρη μαζί του.

Ζ΄. - Το σώμα της Κλείσοβας, οδηγούμενον από τους Οπλαρχηγούς του, να εξέλθη με τα πλοιάρια εις την μίαν της νυκτός, σιγανά, και άμα φθάση εις την ξηράν να σταθή έως εις τας 2 ώρας, όπου θα γίνη το κίνημα απ’ εδώ, να κινηθή και αυτό.

Η΄. - Ο τόπος, το σημείον της διευθύνσεώς μας, θέλει είναι ο Άγιος Σιμεός. Οι οδηγοί θέλουν προσέχει να συγκεντρωθούμεν εκεί όλοι.

Θ΄. - Οι λαγουμτζήδες να βάλουν εις τα φυτίλια φωτιά, λογαριάζοντες να βαστάξουν μετά την έξοδόν μας μία ώρα επέκεινα. Το ίδιον να οδηγηθούν και οι εις τας πυριτοθήκας ευρισκόμενοι ασθενείς και χωλοί. Ηξεύρομεν όλοι τον Καψάλην.

Ι΄. - Επειδή θα πληγωθούν και πολλοί εξ ημών εις τον δρόμον, κάθε σύνδροφος χρεωστεί να τον βοηθή και να παίρνη και τ’ άρματά του, και εάν δεν είναι εκ του ιδίου σώματος.

ΙΑ΄. - Απαγορεύεται αυστηρώς κανένας να μη αρπάξη άρμα συνδρόφου του εις τον δρόμον, πληγωμένου ή αδυνάτου, αργυρούν ή σιδηρούν και φύγη. Όπου φανή τοιούτος, μετά την σωτηρίαν μας θέλει δίδει το πράγμα οπίσω και θέλει θεωρείσθαι ως προδότης.

ΙΒ΄. - Οι φαμελλίται όλοι, άμα προκαταλάβουν τους δύο προμαχώνας αι άλλαι δύο κολώναις, θέλουν κινηθεί αμέσως, ώστε να περιστοιχισθούν από την οπισθοφυλακήν.

ΙΓ΄. - Κανένας να μη ομιλήση ή φωνάξη την ώραν της εξόδου μας, έως ότου να πέση το δουφέκι εις το ορδί του Κιουταχή από την βοήθειαν οπού περιμένομεν και εάν, κατά δυστυχίαν, δεν έλθουν βοήθεια, οι όπισθεν πάλιν θέλουν κινηθή αμέσως, όταν κινηθούν αι σημαίαι.

ΙΔ΄. - Όσοι των αδυνάτων και πληγωμένων επιθυμούν να εξέλθουν και δύνανται, να ειδοποιηθούν από τα σώματά των τούτο.

ΙΕ΄. - Τα μικρά παιδιά όλα να τα ποτίσουν αφιόνι οι γονείς, άμα σκοτειδιάση.

ΙΣΤ΄. - Το μυστικόν θέλει το έχομεν: «Καστρινοί και Λογγίσιοι».

ΙΖ΄. - Δια να ειδοποιηθούν όλοι οι Αξιωματικοί το σχέδιον, επιφορτίζεται ο Νικόλας Κασομούλης, γραμματεύς του Στορνάρη, να περιέλθη από τώρα να τους το διαβάση, ιδιαιτέρως εις τον καθέναν. Εάν δε, εις αυτό το διάστημα, έξαφνα φανή ο στόλος μας, πολεμών και νικών να μείνωμεν έως ότου ανταποκριθούμεν.

Εν Μεσολογγίω 10 Απριλίου 1826»